Minister Schauvliege versterkt open ruimte in Vlaamse Rand rond Brussel en geeft extra steun voor landinrichting Land van Teirlinck in BEERSEL
Op voorstel van Vlaams minister van Leefmilieu, Natuur en Cultuur Joke Schauvliege heeft de Vlaamse Regering de planprogramma’s voor twee nieuwe landinrichtingsprojecten in de Vlaamse Rand rond Brussel goedgekeurd: Land van Teirlinck in Beersel en Linkebeek en Molenbeek & Maalbeek in Asse. Met deze bijkomende projecten, samen goed voor een investering van 4,8 miljoen euro, wil minister Schauvliege de schaarse open ruimte in de Rand beschermen en verder ontwikkelen.
De twee projecten zijn een vervolg op het afbakeningsproces van het buitengebied en het Vlaams stedelijk gebied rond Brussel. Aandacht voor versnipperd en vergeten groen en voor waterlopen als ecologische en recreatieve verbindingen in de stadsrand, staan centraal. De Vlaamse Landmaatschappij (VLM), die de landinrichtingsprojecten uitvoert, werkt in dit kader nauw samen met heel wat partners, ook met het Brussels Hoofdstedelijk Gewest.
Vlaams minister Joke Schauvliege: “De landinrichtingprojecten zijn onder andere een antwoord op de recente watersnood, in Beersel en in heel wat andere gemeenten in de Vlaamse Rand. Toenemende verstedelijking, verharding en een afname van ruimte voor water zijn belangrijke oorzaken van wateroverlast. De twee projecten verzoenen natuur met water.”
Land van Teirlinck
De partners van het landinrichtingsproject Land van Teirlinck (gemeente Beersel, gemeente Linkebeek, Natuurpunt, ANB, VLM) willen het natuurlijke watersysteem versterken door de Molenbeekvallei te beschermen. Ook het uitwerken van bosverbindingen zorgt voor een vertraagde afvoer van water. De goedkeuring van het planprogramma is een eerste stap richting realisaties op het terrein. De komende jaren investeert minister Schauvliege 3.710.000 euro in het Land van Teirlinck.
Historiek inrichtingsvraag Meigemheide en omgeving
De gemeente Beersel heeft op 1 juni 2007 op initiatief van burgemeester Hugo Casaer en NATUURPUNT BEERSEL, met de “Startnota: een samenhangende en duurzame visie op natuur- en landschapsontwikkeling, duurzame landbouw en zachte recreatie”, haar intenties beschreven voor de natuur- en landschapsontwikkeling van het gebied. “Meigemheide en omgeving” in Beersel.
Reeds in juli 2007 hebben minister Kris Peeters, toen minister voor leefmilieu, en zijn opvolger mevrouw Crevits aan de VLM de opdracht gegeven om in te gaan op de vraag van de gemeente Beersel voor het opstarten van een natuur- en plattelandsproject in het gebied van de “Meigemheide en omgeving”.
De Projectnota Meigemheide (november 2008) schetst de vraag naar inrichting en bevat de conclusies van het onderzoek naar de mogelijkheden voor natuur- en plattelandsontwikkeling. Het voorgestelde projectgebied omvat het gebied van de Meigemheide en de valleien van de Zenne en de Molenbeek met hun zijbeken, met een oppervlakte van ca. 1.800 ha
De projectnota bevatte een beschrijving van mogelijke inrichtingsthema’s en –maatregelen, en formuleerde een voorstel van verdere aanpak:
- het inzetten van het instrument landinrichting voor de (afstemming en coördinatie van de) inrichting van het gebied Meigemheide en de ruime omgeving ervan;
- het opstarten van een lokale grondenbank voor de realisatie van grondverwervingen in functie van het uitbreiden en verbinden van de natuur- en bosgebieden door het ANB en in functie van de maatregelen binnen het landinrichtingsproject;
- het uitwerken van “quick wins” (niet-instrument gebonden deelrealisaties, die afzonderlijk kunnen worden uitgevoerd en gefinancierd) om het maatschappelijk draagvlak te vergroten en om al op korte termijn maatregelen te kunnen uitvoeren;
- het eventueel opstarten van een natuurinrichtingsproject voor de VEN- en habitatclusters, te evalueren nadat in die gebieden meer gronden zijn verworden via de lokale grondenbank en via reguliere aankopen door het ANB.
De projectnota stelde volgende fasering voorop:
- luik landinrichting: planvorming (planprogramma en inrichtingsplannen) in 2009-2012, uitvoering in 2014-2015
- luik grondenbank: 2010-2015
- luik quick-wins: eerste oproep in 2011.
Op 20 november 2008 hebben de gemeente Beersel, Natuurpunt Beheer vzw, het ABN en de VLM een intentieverklaring ondertekend waarin zij zich engageren om, rekening houdend met de randvoorwaarden die worden geschetst in de projectnota:
- alles in het werk te stellen om een vlotte realisatie van de visie mogelijk te maken;
- hiervoor hun respectieve instrumenten voor inrichting, verwerving en beheer in te zetten, die uitvoering geven aan het project;
- alle in het werk te stellen om de nodige financiële middelen en personeel te bekomen;
- informatie uit te wisselen en initiatieven af te stemmen in het projectgebied;
- de verschillende partners blijvend te betrekken bij het beheer en de inrichting van het gebied.
Het is voor de uitvoering van een inrichtingsproject essentieel om over de nodige gronden te beschikken. Aangezien het voor de projectvoering wenselijk is de gronden zoveel al mogelijk in der minne te verwerven, is het noodzakelijk daarvoor een aankoopstrategie te voeren met spreiding in de tijd. Eind 2008 hebben de gemeente Beersel en de VLM de overeenkomst Lokale Grondenbank Meigemheide gesloten. De gemeente prefinanciert de grondverwerving door de VLM.
De Commissie voor Landinrichting heeft op 24 maart 2009 een gunstig advies gegeven voor de inzet van het instrument landinrichting voor de realisatie van het project Meigemheide. De Commissie vraagt:
- om een uitbreiding van het projectgebied Meigemheide met het openruimtegebied ten oosten van het huidige projectgebied, op grondgebied van de gemeente Linkebeek in overweging te nemen;
- om, indien er aan de molens langsheen de Molenbeek zal gewerkt worden, aandacht te besteden aan de vismigratieknelpunten;
- om voldoende aandacht te besteden aan de bijzondere historische ontwikkeling die het gebied gekend heeft;
- om de landbouwsector als volwaardige partner te betrekken bij het project.
Op 27 mei 2009 heeft minister Crevits aan de VLM opdracht gegeven om een planprogramma op te maken, en om daarbij rekening te houden met de opmerkingen van de Commissie voor Landinrichting.
Planprogramma Land van Teirlinck
Het planprogramma omvat het volledige grondgebied van de gemeenten Beersel en Linkebeek, met een oppervlakte van ca. 3.460 ha. Het project wordt thans “Land van Teirlinck” genoemd. Het projectgebied is naar de normen van de Vlaamse Rand rond Brussel een uitzonderlijk groot openruimtegebied.
Het doel van het project is een duurzame inrichting van de open ruimte in het gebied realiseren waardoor het authentieke karakter van de streek behouden blijft, versterkt wordt en gegarandeerd blijft voor de verdere toekomst.
In het planprogramma wordt een analyse gegeven van de aanwezige inrichtingsproblematiek, en worden, voortbouwend op de projectnota van november 2008, een aantal gebiedsgerichte en een aantal thematische deelprojecten opgelijst dit tegemoet komen aan die inrichtingsnoden.
Er wordt één inrichtingsproject landinrichting gedefinieerd, dat eveneens Land van Teirlinck wordt genoemd. De uitvoering van het inrichtingsproject landinrichting Land van Teirlinck zal gebeuren via meerdere inrichtingsplannen.
De Commissie voor Landinrichting heeft op 10 november 2009 een gunstig advies gegeven aan het ontwerp van planprogramma Land van Teirlinck.
De Commissie voor Landinrichting:
- raadt aan om met een vast budget te werken, waarbij de huidige raming als bovengrens wordt gebruikt;
- acht de uitvoering van dit project noodzakelijk om de beleidsdoelstelling te realiseren dat in de huidige legislatuur 10% van het landinrichtingsbudget wordt aangewend voor realisaties in het Vlaams Strategisch gebied rond Brussel.
