HERNE/BEVER/GALMAARDEN - Het wel en wee van de kerkuilen in de streek
Een vraag op de facebookgroep ‘Je bent van Herne als ….’ over de kerkuilenpopulatie in Herne was voor Theo De Meyer (Herfelingen), plaatselijk verantwoordelijke van de Kerkuilwerkgroep Pajottenland en Zennevallei Zuid-West, de aanleiding om een leerrijk beeld mee te geven van het wel en wee van de kerkuilen in de streek. Zoals de benaming al laat vermoeden is het die werkgroep die zich in de regio ten zeerste bekommerd over het lot van die toch wel bedreigde vogelsoort.
Stevige winterprik was zware periode
Theo De Meyer: “Na een zeer natte januarimaand zorgde polaire lucht uit het noordoosten op 7 februari voor berenkoud weer. ’s Nachts daalden de vriestemperaturen in het KMI te Ukkel tot -8,6°C, de gevoelstemperatuur zelfs tot -12°C. Pas op 13 februari kropen de dagtemperaturen stilaan terug boven het nulpunt. Het land werd bedekt met een sneeuwlaag. Hoe noordelijker, hoe dikker. Het Pajottenland werd gespaard van al te dikke lagen sneeuw. Te Ukkel mat men een sneeuwdikte van 4cm.
Alhoewel onze natuur in België over het algemeen gediend is bij een stevige winterprik, is dit voor de kerkuil een zware periode. Kerkuilen leggen nauwelijks vetreserves aan en hebben daardoor in deze ijzige omstandigheden moeite om hun lichaamstemperatuur op peil te houden. Daarnaast worden hun prooien, overwegend muizen, onbereikbaar onder een sneeuwlaag vanaf 7cm. Waardoor hun lichaamsgewicht ook snel achteruit gaat. De kerkuilen vallen bij bosjes. Sterfte door uitputting en honger volgen dan snel. Deze voedselstress verhoogt ook de waarnemingen van overdag jagende kerkuilen, terwijl hun leven zich normaal afspeelt in het donkerste van de nacht. Een uiterste noodpoging om te overleven.
Gelukkig staan ze bij ‘SOS Wilde Dieren’ te Geraardsbergen steeds klaar om verzwakte of zieke vogels op te vangen. Voorlopig werden er 3 kerkuilen binnengebracht, waarvan er eentje te sterk ondervoed was en stierf. Een andere kerkuil werd bevrijd uit een prikkeldraad. Het zicht van een kerkuil is overdag minder scherp. Niet alleen kerkuilen werden ontward uit prikkeldraad, maar ook andere uilen en roofvogels, zoals steenuilen, bosuilen, buizerds … opvallend meer dan andere jaren. Dit wijst op verzwakte vogels. Een derde kerkuil werd aangereden. Beide kerkuilen zijn gelukkig herstellend.
Graag meldingen
Om een algemeen beeld op de kerkuilenpopulatie te behouden, vraagt de Kerkuilwerkgroep Pajottenland en Zennevallei Zuid-West om niet alleen nu - maar eigenlijk het volledig jaar door - elke kerkuil, levend, gekwetst of dood te melden. Hiervoor kan je terecht op de website van Kerkuilwerkgroep Vlaanderen waar je heel wat info kan vergaren, alsook de mogelijkheid hebt om een meldingsfiche in te vullen. www.kerkuilwerkgroepvlaanderen.be
Wat de echte gevolgen zijn van deze strenge winterperiode voor het komend broedseizoen, zullen we pas ervaren tijdens onze controles in juni.
Al meer dan 30 jaar zijn wij werkzaam in deze regio. Meer dan 100 nestkasten werden ondertussen ondergebracht in gebouwen (kerken, boerderijen …) in de streek.
Nestlocaties
In Groot-Herne hebben we 15 nestlocaties voor kerkuil waarvan er vorig jaar 9 broedsels waren , in Groot-Galmaarden hebben we 11 nestlocaties waarvan 5 broedsels, in Bever 2 nestlocaties zonder broedsels, in Lettelingen 1 broedsel.
Voor de nestlocaties voor onze kerkuilen kiezen we voor veilige locaties, weg van drukke banen, en voor een omgeving waar een jaar lang voldoende prooien aanwezig zijn. Na de plaatsing worden de nestkasten jaarlijks gecontroleerd en de uilen geringd. Dit allemaal om de aanwezige kerkuilenpopulatie op een wetenschappelijke manier te monitoren. Daarbij is het van groot belang dat deze nestkasten onaangeroerd blijven tot de controles worden uitgevoerd. Veelvuldige verstoring door nieuwsgierigheid is nefast en kan leiden tot het verlaten van broedsel en nestkast door de ouderdieren.
De jongste twee maanden werden door onze medewerkers naar jaarlijkse gewoonte de nestkasten gereinigd. Daar bovenop plaatsten we ook nieuwe nestkasten te Herne, Heikruis, Bever, Vollezele Gooik en Alsemberg. En werden kasten te Vollezele en Bever verplaatst voor de veiligheid van onze medewerkers en een betere toegankelijkheid voor de kerkuil.
Als je zelf ook graag je beste beentje voorzet, kan je ons steunen via de website van Vogelbescherming Vlaanderen: www.vogelbescherming.be. Maar alleen al elke levende, gekwetste of dode kerkuil melden, helpt ons enorm vooruit”.
Meer info
Regioverantwoordelijke, Hugo Van Bochaute, hugovanbochaute@gmail.com ; GSM: 0473 96 61 76
Plaatselijke verantwoordelijken, Theo De Meyer, theodemeyer@telenet.be ; GSM: 0472/89 34 77
Joachim Vrancx, joachimvrancx@gmail.com ; GSM: 0497/29 65 34
Christophe Beckaert, christophbekaert@gmail.com ; GSM: 0476/67 15 29
Daisy Bonnewijn en Kris Leroux , daisy.bonnewijn@telenet.be ; GSM: 0473/757052
