Kerktoren van EIZERINGEN helpt overstromingen te voorspellen in het Denderbekken

Editiepajot_eizeringen_scintillo_ontvange_foto_eizeringen_be

Dankzij het vizier is de scintillo-ontvanger in de kerktoren van Eizeringen uiterst nauwkeurig gericht op het zendertoestel op de watertoren van Asse. - Foto © Eizeringen.be

De regen van de voorbije dagen houdt het Pajottenland en de Dendervallei in de ban. Velden staan blank en de regen blijft maar uit de hemel gutsen. De hulpdiensten treffen al een aantal dagen de nodige voorbereidingen om de streek tegen onheil te behoeden. Zij worden op de hoogte gehouden door de Vlaamse overheid, die in het najaar van 2008 een bijzonder waarschuwingssysteem heeft laten installeren dat de neerslaghoeveelheden nauwkeurig in kaart brengt ten noorden van Eizeringen. Twee gebouwen die een sleutelrol spelen bij het maken van de overstromingsprognoses in de Dendervallei zijn de 43 meter hoge watertoren van Asse en de St.-Ursulakerk van Eizeringen.

Sommigen vragen zich reeds geruime tijd af wat dat witte voorwerp is aan de westelijke galmgaten van de kerktoren van Eizeringen. Het is geen luidspreker en ook geen gsm-antenne. Wat is het dan wel? Ingenieur Willem Defloor van de afdeling Water van de Vlaamse Milieumaatschappij (VMM) legt uit: “Eind 2007 liet de VMM een scintillometer installeren aan de kerktoren van Eizeringen. Die moet de verdamping meten in het stroomgebied van de Belle- en Steenvoordebeek. De VMM beheert in stroomgebied van die beken en hun bovenlopen een aantal stuwen en wachtbekkens ter voorkoming van overstromingen. Door de meetopstelling in Eizeringen moet de milieumaatschappij beter zicht krijgen op de verdamping in het gebied”, aldus. “Naar schatting twee derde van de neerslag verdampt. De meetgegevens van Eizeringen dragen bij tot een optimale sturing van de waterbeheersingsinfrastructuur bij dreigende overstromingen in het gebied.”

Hoe gaat het precies in zijn werk? “Een scintillometer bestaat uit 2 delen: een zender en een ontvanger. Het zendtoestel werd geplaatst op de watertoren van Asse en stuurt een signaal uit. De ontvanger en de dataverwerkingsmodule in de kerktoren van Eizeringen detecteert de schommelingen inzake de intensiteit – de zogenaamde 'scintillaties' – van het verzonden signaal. De dataverwerkingsmodule stuurt de gegevens naar een centrale databank bij de VMM. Dankzij de gemeten scintillaties krijgen wij een zicht op de verdamping van het water tussen Asse en Eizeringen. Op die manier krijgen wij een beter zicht op de verdamping in het gebied tussen Asse en Eizeringen en kan sneller alarm worden geslagen indien er overstromingsgevaar dreigt”, aldus Defloor. De scintillomeetsysteem werd geplaatst door het Nederlandse ingenieursbureau Wittich & Visser, dat gespecialiseerd is in wetenschappelijke en meteorologische instrumenten.

Viertrapsstrategie

De Vlaamse Milieumaatschappij volgt een viertrapsstrategie tegen overstromingen. Vooreerst wordt getracht de wateroverlast maximaal brongericht te voorkomen. Dit gebeurt via allerhande kleinschalige maatregelen om het water zoveel mogelijk te laten infiltreren in de bodem en het regenwater niet via het rioleringssysteem af te voeren. Ten tweede wordt het water maximaal opgehouden in de vallei via de aanleg van bijvoorbeeld gecontroleerde overstromingsgebieden. Kortom, men geeft aan de rivier opnieuw ruimte. De derde trap is het aanleggen van nieuwe infrastructuur. In bepaalde gevallen is het nodig om extra beveiliging te creëren door de aanleg van wachtbekkens, ringdijkjes of pompstations.

De laatste trap in de VMM-strategie is het voorspellen van en waarschuwen voor aankomende wateroverlast. Ondanks alle inspanningen om schade in de valleien te voorkomen, kunnen we niet alle overstromingen tegenhouden of voorzien. Immers, vroeg of laat komt opnieuw die extreme neerslag waarbij alle wachtbekkens en valleien hun maximale vullingscapaciteit zullen bereiken. Om de schade dan te minimaliseren, is het van belang dat zowel de burgers, de waterbeheerders als de hulp- en crisisdiensten tijdig en accuraat geïnformeerd worden over de aankomende overstroming. De scintillo-ontvanger van Eizeringen is een onderdeel van deze vierde trap.

Vroeger was het vaak de burger die met natte voeten wakker werd en de hulpdiensten verwittigde. In een aantal gevallen was ondertussen de schade al geleden. Bij aanhoudende regen informeerden de hulpdiensten zich vroeger bij de waterbeheerders over de actuele toestand van bijvoorbeeld de wachtbekkens of de verwachte toestand van de waterlopen. Met de overstromingsvoorspeller kan de Vlaamse Milieumaatschappij voortaan de hulpdiensten zelf inlichten over de actuele én voorspelde toestand op de onbevaarbare waterlopen in Vlaanderen, nog vóór de problemen zich voordoen.

Meer informatie via www.hydronet.be en www.overstromingsvoorspeller.be

Bron: www.eizeringen.be