Lokaal Bestuur BEERSEL weerlegt onjuiste informatie over leefloon en sociaal beleid

Naar aanleiding van recente uitlatingen van Vlaams Belang over het sociaal beleid en de werking van het OCMW van Beersel, wenst het lokaal bestuur enkele belangrijke verduidelijkingen te geven.

Beersel voert al jarenlang een sociaal beleid dat gestoeld is op rechtvaardigheid, effectiviteit en individuele begeleiding. Onze maatschappelijk werkers zetten zich dagelijks met grote deskundigheid en inzet in om kwaliteitsvolle ondersteuning te bieden aan mensen in kwetsbare situaties. Dit gebeurt steeds binnen het wettelijk kader en met respect voor de persoonlijke omstandigheden van elke cliënt.

De bewering dat uitkeringen niet correct zouden worden toegekend, stemt niet overeen met de feiten. Het OCMW van Lokaal Bestuur Beersel wordt regelmatig onderworpen aan inspecties en audits. Zo vond er vorig jaar nog een grondige doorlichting plaats van de volledige werking. Uit deze controles blijkt telkens dat het sociaal-financieel onderzoek correct en zorgvuldig verloopt, en dat de procedures stipt worden nageleefd.

Het Bijzonder Comité voor de Sociale Dienst werkt binnen een strikt juridisch kader. Sociaal beleid en voorstellen rond hulpverlening moeten dan ook passen binnen het juridisch kader en mogen niet in strijd zijn met bestaande regelgeving. Bovendien wordt er in Beersel al intensief gewerkt aan activering: van trajecten richting tewerkstelling tot vrijwilligerswerk en zinvolle dagbesteding, telkens afgestemd op de mogelijkheden van de betrokken persoon.

Daarnaast werden er ook enkele feitelijke onjuistheden gecommuniceerd. Zo is het niet correct dat personen zonder wettig verblijf een uitkering zouden kunnen ontvangen, dit is wettelijk uitgesloten. Ook uitspraken over de herkomst van leefloners worden vaak ongenuanceerd gebracht en dragen niet bij tot een sereen maatschappelijk debat.

Reactie extra punt op het comité van 13 mei 2025

Als leden van het Bijzonder Comité voor de Sociale Dienst namens de meerderheidspartijen, Lijst van de burgemeester en N-VA, wensen wij de vier ingediende voorstellen van Miranda Vandenbrande niet goed te keuren. Onze beslissing is gebaseerd op zowel juridische gronden als de bestaande werking binnen het OCMW van Beersel. Beersel voert al jarenlang een sociaal beleid dat zowel streng als rechtvaardig is, met bijzondere aandacht voor individuele omstandigheden. Onze maatschappelijk werkers leveren daarbij uitstekend werk, vaak onder uitdagende omstandigheden, en slagen erin om snel en correct te handelen binnen de grenzen van de wet. De voorgestelde maatregelen zijn dan ook ofwel juridisch onhaalbaar, ofwel overbodig gezien de reeds effectieve aanpak binnen onze gemeente.

Voorstel 1: Minimum werkbereidheid van 16 uur per week voor leefloongerechtigden.

Hoewel het uitgangspunt van activering op zich waardevol is, is een vaste ondergrens van 16 uur werkbereidheid wettelijk niet afdwingbaar. De wetgeving (m.n. het Geïndividualiseerd Project voor Maatschappelijke Integratie – GPMI) vereist maatwerk. Elke situatie moet individueel beoordeeld worden, rekening houdend met medische, psychologische en sociale factoren.

In Beersel werken de maatschappelijk werkers al met duidelijke activeringsdoelstellingen, afgestemd op de individuele situatie van de cliënt. Wij zien daarom geen toegevoegde waarde in dit voorstel.

Voorstel 2: Meldingsbeleid rond illegaal verblijf Dit voorstel is juridisch niet haalbaar.

Er bestaat geen wettelijke basis om gemeentelijke diensten te verplichten om personen zonder wettig verblijf te melden aan de Dienst Vreemdelingenzaken. Bovendien is dit strijdig met de AVG (privacywetgeving) en met het grondrecht op bescherming van de persoonlijke levenssfeer. Ook internationale verdragen – zoals het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens en het Kinderrechtenverdrag – onderlijnen het belang van vertrouwen tussen hulpverlening en kwetsbare groepen.

Een dergelijke meldingsplicht zou het werk van onze diensten ernstig ondermijnen en mensen in kwetsbare situaties nog verder uit beeld doen verdwijnen. Dit is niet verenigbaar met een humane en rechts zekere dienstverlening. Wij wijzen dit voorstel principieel en juridisch gemotiveerd af.

Voorstel 3: Verplichting tot vrijwilligerswerk voor leefloongerechtigden zonder werk. Vrijwilligerswerk is per definitie vrijwillig. Dit is wettelijk vastgelegd in de vrijwilligerswet van 3 juli 2005. Een verplichting tot vrijwilligerswerk, onder dreiging van sancties, benadert een vorm van gedwongen arbeid, wat in strijd is met artikel 4 van het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens (EVRM).

In Beersel stimuleren we vrijwillige inzet waar mogelijk, en nemen we het op in het GPMI. Dat is wettelijk correct én effectief. Verplichten is zowel juridisch als maatschappelijk onmogelijk.

Voorstel 4: Aangepaste aanpak voor ongeletterde personen.

Hoewel het probleem reëel is, stelt dit voorstel in feite iets voor wat in Beersel al gebeurt. Onze sociale dienst signaleert actief ongeletterdheid, en werkt samen met regionale partners zoals LIGO en CBE om taaltrajecten op maat te organiseren. Wanneer nodig wordt in het GPMI expliciet rekening gehouden met ongeletterdheid en lage taalvaardigheid.

Dit voorstel is dus overbodig, aangezien onze diensten dit al concreet en effectief toepassen.

Besluit De vier voorstellen van Miranda Vandenbrande botsen op:

• juridische beperkingen (voorstel 1, 2, 3),

• mensenrechtenbescherming (voorstel 2, 3)

• en het feit dat het huidige OCMW-beleid van Beersel reeds anticipeert op deze problematieken (voorstel 1 en 4). Er is geen nood aan extra symbolische maatregelen die de rechtszekerheid of menselijke waardigheid in het gedrang brengen. We merken bovendien op dat deze voorstellen reeds publiek verspreid werden via sociale media en de pers, nog voor ze inhoudelijk besproken konden worden binnen het comité. Dat is betreurenswaardig, temeer daar de indiener nog maar sinds kort in het comité zetelt. Een grondiger kennismaking met de werking, de juridische kaders én de inzet van onze sociale diensten had wellicht tot meer realistische en gedragen voorstellen geleid.

Wij weigeren dan ook alle vier de voorstellen