Natuur in beweging langs de Kwadebeek


Wie de Vallei van de Kwadebeek in Sint-Genesius-Rode voor het eerst bezoekt, kijkt gegarandeerd zijn ogen uit. Maar ook wie het gebied al kent, staat versteld van de metamorfose. De natuur krijgt opnieuw ademruimte en het landschap verandert. Jens Goos, vrijwilliger en voorzitter van Natuurpunt Rode, gidst ons enthousiast door dit veranderende stukje paradijs.
We starten aan de begraafplaats. “Dat lijkt misschien een vreemde plek om natuur te ontdekken, maar hier zijn onlangs heel wat maatregelen genomen”, zeg Jens. “Door het plaatsen van stapelmuurtjes en betonnen bakken is het een toevluchtsoord geworden voor de zeldzame vroedmeesterpad. Dankzij kweek en uitzetting door het Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek (INBO) hopen we hier binnenkort in het voorjaar ook vroedmeesterpadden te horen ‘fluiten’, net zoals dat stroomopwaarts het geval is.” Ook andere soorten, zoals salamanders en insecten, profiteren mee van deze ecologische ingrepen.
Een plek vol herinneringen
Voor Jens is dit gebied meer dan een natuurreservaat - het is een plek vol herinneringen. “Mijn grootouders wandelden hier vroeger met mij als baby. Volgens de verhalen was ik een huilbaby die alleen in het bos tot rust kwam. En dat is eigenlijk nog steeds zo”, lacht hij. “Ik woon in de buurt en heb ik het voorzitterschap van Natuurpunt Rode overgenomen van Philippe Verdegem, die deze rol meer dan twintig jaar met toewijding heeft vervuld.”
Extra aandacht voor de koesterburen
In de oude hoogstamboomgaard aan de Kwadeplas houdt Jens geregeld halt. “Hier zit de goudvink, een prachtige vogel die zich hier echt thuis voelt. Net zoals de vroedmeesterpadden en vliegend hert-kevers, beschouwen we de goudvinken als onze 'koesterburen' - soorten die we extra aandacht geven in samenwerking met onze partners. Dit doen we door gericht beheer en aanplant, maar ook door publiekswandelingen en educatief natuurbeheer met scholen.”
Favoriete plek
We wandelen verder over het houten vlonderpad en komen in de ‘kleine boomgaard’. “Dit is mijn favoriete plek”, bekent Jens. “Hiernaast hebben de Vlaamse Landmaatschappij (VLM) en de gemeente, in goed overleg met Natuurpunt, een oud stort geruimd en de Kwadebeek opnieuw bovengronds gebracht. Het water dat vroeger 200 meter lang onder de grond in een buis stroomde, meandert nu opnieuw natuurlijk door het landschap. Dat verandert alles.”
Natuurpunt engageert zich voor het beheer van de hele Kwadebeekvallei: hooiland maaien, hagen aanplanten en onderhouden. “Het is intensief werk, maar de resultaten zijn er, dankzij een enthousiaste ploeg vrijwilligers aangevoerd door onze conservator Ron Merken. Hier groeien straks weer zeggevegetaties en beekbossen. En ook nu al zie je reeën, salamanders, bijzondere planten en zelfs hazelwormen.” Een hazelworm is een zeldzame pootloze hagedis die Jens voor onze ogen onder een steen vindt.
“Ik hoop dat veel mensen deze plek ontdekken, ervan genieten én meedoen”, besluit hij. “En wie weet: misschien kunnen we dit gebied op termijn nog verder verbinden met andere natuurkernen in de regio.”
Je leest dit artikel en nog vele andere in het gloednieuwe nummer van PenZine. Het gratis magazine is op te halen in 470 verdeelpunten verspreid over de regio Pajottenland en Zennevallei en te lezen op www.penzine.be.