HERNE - “Het gaat wereldwijd niet goed met de vrouwenrechten”
Professor dr. Marleen Temmerman is een Belgische gynaecologe, hoogleraar, voormalig politica voor de sp.a., auteur en advocate. Zij is een autoriteit, ook en vooral op internationaal vlak, op gebied van vrouwenrechten. Zij leidt momenteel de afdeling Reproductieve Gezondheid en Onderzoek bij de World Health Organization (WHO) en was te gast bij de Rotaryclub Herne-Markvallei voor een boeiende gespreksavond.
Marleen Temmerman combineerde haar politieke carrière met gewoon hoogleraarschap in de verloskunde aan de Universiteit Gent en met de functie van hoofd van de afdeling verloskunde in het Universitair Ziekenhuis aldaar. In 2009 werd haar in Kaapstad de driejaarlijkse prijs van verdienstelijke gynaecologe van de FIGO, de Internationale Federatie van Gynaecologen en Verloskundigen, toegekend. Een goed jaar geleden schroefde ze de functies aan de universiteit enigszins terug om zich toe te leggen op haar functie bij de Wereldgezondheidsorganisatie. Met die benoeming werd zij meteen de hoogstgeplaatste Belg werkzaam in de schoot van een organisatie van de Verenigde Naties.
Als hoofd van het Departement voor Reproductieve Gezondheid en Onderzoek (International Centre for Reproductive Health) van de WHO in Genève streeft zij naar een wereldwijde verbetering van de gezondheid en de status van de vrouw in het algemeen en van haar reproductieve en seksuele gezondheid in het bijzonder. Als wereldwijd erkende autoriteit en voorvechtster van vrouwenrechten zet zij haar wetenschappelijke kennis en expertise om in concreet maatschappelijk en politiek engagement. Temmerman neemt zich dan ook voor dit op internationaal vlak en vooral in de schoot van de Verenigde naties aanhoudend op de agenda te plaatsen.
Het Departement voor Reproductieve Gezondheid en Onderzoek van de WHO stimuleert landen over de hele wereld om hun onderzoekscapaciteit uit te bouwen en in te zetten om de moeder- en kindzorg, de gezinsplanning en de behandeling van infecties zoals HIV en kankers te verbeteren. Professor Temmerman blijft zo alsmaar vechten voor het verbeteren van de gezondheidszorg van kansarme bevolkingsgroepen en voor de reproductieve en seksuele gezondheid en rechten van vrouwen. Zij is ook de auteur van meer dan 400 wetenschappelijke artikelen en 20 boeken in 3 talen. Met een schat aan internationale ervaring achter haar, is professor Temmerman dan ook bijzonder goed geplaatst om de werkzaamheden van de afdeling Reproductieve Gezondheid en Onderzoek in goede banen te leiden.
Mama Daktari
Het was in 1986 dat de jonge gynaecologe Marleen Temmerman voor de eerste keer neerstreek op het Afrikaanse continent. In haar boek Mama Daktari, ‘mevrouw dokter’ in het Swahili, brengt Marleen Temmerman enkele schrijnende verhalen uit haar Afrikaanse praktijk in Kenia, vooral in het in Pumwani Maternity Hospital in de sloppenwijken van Nairobi. Professor Temmerman weet geen cijfer te plakken op de duizenden bevallingen die zij her en der over de wereld meemaakte. Maar wel blijven haar de 72 overlijdens van moeders en/of kinderen, die in betere omstandigheden allicht hadden kunnen vermeden worden, in haar geheugen gegrift.
Tijdens de gespreksavond legde de professor dan ook vooral het accent op de contrasten tussen hier en ginder en op het boeken van weinig vooruitgang. “Ja, we zetten een stap in de goede richting in de bewustmaking van het fundamenteel recht voor vrouwen beter behandeld te worden maar wereldwijd is er nog zoveel te doen. En neen, het gaat wereldwijd dan ook alsnog absoluut niet goed met de vrouwenrechten”, gaf zij de talrijk opgekomen aanwezigen ongezouten mee.
De professor haalde ook de verdiensten aan van enkele merkwaardige vorsers op gebied van vrouwenrechten zoals Peter Piot, Ingrid Betancourt, Dr. Denis Mukwege en Garca Machel. Ook zij vindt het bijzonder sneu dat initiatieven zoals de Moedernacht, die de problematiek van moedersterfte onder de loep neemt, vanwege de media op niet meer ruchtbaarheid mag rekenen. “Elk jaar sterven 350.000 vrouwen aan de gevolgen van complicaties van hun zwangerschap of bevalling, waarvan 99% in ontwikkelingslanden. Dat zijn bijna 1000 vrouwen per dag”, aldus nog professor Temmerman.
De universiteit Gent heeft recent nog het Fonds Marleen Temmerman opgericht met als doel de ontwikkeling van het International Centre for Reproductive Health (ICRH) structureel te ondersteunen. De financiering van dit fonds komt hoofdzakelijk van onderzoeksbeurzen, filantropen en opbrengsten uit boekenverkoop en lezingen. Voor 2014 werden drie projecten geselecteerd. Voor een initiatief rond postnatale zorg in Kenia, Mozambique, Burkina Faso en Malawi zoekt het Fonds financiering voor de aanmaak van specifiek materiaal voor gezondheidvoorlichting en voor fietsen voor vrijwilligers die huisbezoeken afleggen bij vrouwen en baby's kort na de bevalling. Een tweede project is een stageprogramma voor Afrikaanse onderzoekers. En ook nog voor een derde project zoekt het Fonds middelen om onderzoeksgegevens rond seksueel geweld in de streek van Mombasa in Kenia te verwerken.
Van Rotary Herne-Markvallei mocht professor Temmerman alvast een substantiële financiële bijdrage voor haar projecten ontvangen. Niet zonder fierheid mocht jaarvoorzitter Jean-Marie Berthot, zelf ook geneesheer, haar alvast dan ook een cheque overhandigen van 3.300 euro.