HERNE – ’t Schoentje, een dorpsverhaal dat aanvangt in 1897

C21

HERNE – ’t Schoentje, een dorpsverhaal dat aanvangt in 1897

_t_schoentje_gesloten_en_verkocht___1a_
HERNE – ’t Schoentje, een dorpsverhaal dat aanvangt in 1897 - © Christian Menschaert/Godelieve Deschuyffeleer
 
_t_schoentje_gesloten_en_verkocht___3_
HERNE – ’t Schoentje, een dorpsverhaal dat aanvangt in 1897 - © Christian Menschaert/Godelieve Deschuyffeleer
 
_t_schoentje_gesloten_en_verkocht___2_
HERNE – ’t Schoentje, een dorpsverhaal dat aanvangt in 1897 - © Christian Menschaert/Godelieve Deschuyffeleer
 
_t_schoentje_gesloten_en_verkocht___4_
HERNE – ’t Schoentje, een dorpsverhaal dat aanvangt in 1897 - © Christian Menschaert/Godelieve Deschuyffeleer
 

Het nieuws geraakte pas met mondjesmaat bekend. De zaal Liberale Harmonie in het centrum is onlangs van eigenaar veranderd. Sinds december staat de zaal, in de volksmond ook en ongetwijfeld beter gekend als zaal ’t Schoentje, dan ook niet meer ter beschikking voor allerhande organisaties en vieringen. Dat trefpunt aan het begin van de Stationsstraat was sinds jaar en dag wel de plaats van afspraak voor menig sociaal gebeuren. Het blijft alsnog koffiedik kijken wat de nieuwe eigenaars met het pand van plan zijn. Het openbaar gerucht gaat alsnog in de richting van een afbraak en van het oprichten van een appartementsgebouw.

Met het verdwijnen van zaal 't Schoentje komt ook een einde aan een dorpsverhaal van 120 jaar dat draait rond het wel en wee van de Koninklijke Liberale Harmonie Herne, die inmiddels een tiental jaren terug overigens mee is opgegaan in de huidige harmonie 't Muziek. Christian Menschaert verdiepte zich indertijd al in de geschiedenis van die Liberale Harmonie en kwam daarbij tot de vaststelling dat het ontstaan van de zaal 't Schoentje nauw verweven is met die gewezen harmonie. Ook de vroegere uitbaatster Hilda Servranckx wist hieromtrent heel wat informatie mee te geven.
 
Het pril ontstaan
 
Het verhaal begint in 1897 toen enkele muzikanten waaronder Jean-Baptiste Vandenabeele en de heren Lumen en D'hokers een 'société de fanfare' oprichtten. Een jaar later kreeg de vereniging van het gemeentebestuur een tussenkomst van 50 BF toegewezen. Aan een lokaal kon dat bestuur de nieuwe fanfare toen evenwel niet helpen omdat dat buiten zijn bevoegdheid lag. De eerste 'repetities' werden dan ook gehouden vooreerst ten huize van de heer D'hokers, overigens ook de eerste 'chef', in de smidse in het gehucht 'Patriot' en nadien in de Lindestraat in de naaischool, een katholieke school die nadien opging in de latere St-Jozefschool. Emile Clerebaut (liberaal) van het hof van Clerebaut in Rasbeek in Sint-Pieters-Kapelle en dr. Nestor Van Cauwenberghe (katholiek) roken in de fanfare politieke munt, sprongen bij en werden beiden voorzitter. Zo was meteen elke politieke strekking in de gemeente vertegenwoordigd.
 
Splitsing
 
Al in 1903 splitste de jonge fanfare zich op door strubbelingen rond het al dan niet deelnemen aan de begrafenisplechtigheid van Gustave Paternostre, de toenmalige liberale eerste schepen van Edingen en erelid van de maatschappij. Bij meerderheid van stemmen hadden de bestuursleden en de muzikanten besloten deel te nemen aan de burgerlijke begrafenis maar dat bleek niet naar de zin van de leden van katholieke strekking. Zij bleven afwezig en een splitsing was er het logisch gevolg van.
 
De liberalen bleven niet bij de pakken zitten en gingen repeteren in de 'Vermoes', een herberg met zaaltje in de Kapellestraat. Zij namen de vlag en de instrumenten die hen toebehoorden mee. De zaak kreeg echter een staartje voor de rechtbank waar zij evenwel het pleit verloren. Volgens de gangbare opinie in die tijd lag de partijdige beoordeling van de katholiek gezinde rechter aan de basis hiervan. De belangen van de Liberale Harmonie werden toen verdedigd door 'den avoué Nerinckx', die daarvoor een ereloon opstreek van 55 BF en ook nog eens 0,40 BF aanrekende voor het versturen van de brieven.
 
Het eerste kasboek van de harmonie, dat de familie Duwijn bereidwillig ter beschikking stelde van de auteur van de historische studie, geeft aan dat haar eerste St-Ceciliafeest plaatsvond op 23 november 1904. De gemeentelijke toelage bedroeg 300 BF. Het jaar nadien in 1905 kreeg de muziekmaatschappij 'Met Vreugd en Deugd' een gemeentelijke subsidie van 300 BF en de zangmaatschappij 'Soc. Chorale de l'Avenir'' een toelage van 100 BF terwijl de Liberale Harmonie dat jaar in de subsidiekou bleef staan.
 
Na tussentijdse verkiezingen in 1906 kwam de katholieke burgemeester in de minderheid te staan en het gemeentebestuur verleende dat jaar en in 1907 telkens een toelage van 250 BF zowel aan de Katholieke Harmonie als aan de Liberale Harmonie. Van 1908 tot 1911, opnieuw onder katholiek gemeentebestuur, ontving enkel de Katholieke Harmonie telkenjare 300 BF subsidie. Voor de Liberale Harmonie bleek er die jaren toen weeral niets weggelegd.
 
Een erelid betaalde in die jaren 9 BF als bijdrage. De grote trommeldrager kreeg 2 BF per uitstap evenals de vuurmaker in de zaal. De jaarwedde van knecht Jean-Baptiste Vanhamme bedroeg 20 BF in 1907. De eerste nieuwe instrumenten werden eind 1904 aangekocht bij Kessels (64,30 BF) en Mahillon (53,30 BF).
 
De eerste vlag van de maatschappij werd in 1909 aangekocht en geschonken door mevrouw Clerebaut.
 
Een eigen zaal
 
De Liberale Harmonie behield haar lokaal 'Bij Vermoes' tot in 1910 en ging dan naar de nieuwe zaal Clerebaut. Het niet meer kunnen beschikken over de zaal 'Vermoes' voor kermisbals lag aan de basis hiervan. Noodgedwongen diende uitgekeken naar een nieuwe zaal die bovendien ook nog eens op enkele weken diende klaar te zijn met het oog op de septemberkermis. Voor die bouw werd een 'association' gesticht waarbij de leden een bijdrage dienden te storten dat schommelde tussen de 25 en meerdere honderden BF. Emile Clerebaut stelde het terrein ter beschikking.
 
Naast de personen die de fondsen bij elkaar brachten waren het de muzikanten en vele andere medewerkers die onder de leiding van vakmensen dag en nacht hebben gewerkt om tijdig met de bouw klaar te komen. De families Christiaens en Vandenabeele stonden in voor de grondwerken en het vervoer van aarde, bakstenen, cement en balken. Metselaar van dienst was Louis Vansnick, bijgenaamd 'Klerk'. Paul De Cooman zorgde voor het ijzerwerk terwijl Adolphe De Nijs de arduin leverde en waarvoor hij overigens nooit werd betaald. Schrijnwerker en muzikant Adolphe Vastesaegher (huis Bellemans-later Welvaart) voerde de werken tegen een vriendenprijs uit. Hij werd hierin geholpen door notariszoon Wielant en de gebroeders Detaye.
 
Tegelijk met het oprichten van de zaal Clerebaut of zaal Tirol hadden ook de uitbaters van het café 'A l'Ancienne Barrière' (de gezusters Vanbellingen) op het dorpsplein het plan opgevat een danszaal te bouwen in hun tuin. Het werd een ware wedloop die evenwel fataal eindigde. Wegens onvoldoende ondersteuning zakten de zijmuren in elkaar en werd een van de werklieden gedood. De werken werden nooit verdergezet.
 
Het tegelijk bouwen van twee zalen in het centrum bracht dagelijks veel kijklustigen op de been. Die gezonde wedijver mag zeker als een unicum in de dorpsgeschiedenis worden genoemd.
 
Naar een nieuw lokaal
 
Ingevolge een geschil ging de liberale harmonie vanaf 12 februari 1949 repeteren in de zaal achter 'Café Nestor', die mettertijd de naam meekreeg van zaal Liberale Harmonie. De toenmalige eigenaar, Nestor Servranckx, overigens ook de oom van Hilda Servranckx, die in een later stadium eveneens 49 jaar lang met groot succes het café uitbaatte, herbouwde in 1937 de herberg en in 1938 voegde hij daar de zaal aan toe.
 
De aanleiding tot de bouw van die zaal maakt één van de 'sterke verhalen' uit de Hernse dorpsgeschiedenis uit. Nestor Servranckx was een verwoed boogschutter die regelmatig ging oefenen met de toenmalige katholieke burgemeester Felix Van Cauwenberghe. Het was op diens aanraden dat hij de zaal bouwde nadat hij de stellige belofte had gekregen dat de Katholieke Harmonie er haar intrek zou nemen. Bij die belofte is het evenwel gebleven met alle latere gevolgen van dien zoals de uiteindelijke komst van de Liberale Harmonie.
 
Samen verbouwen

 Op initiatief van M. Claessens, de toenmalige voorzitter van de PVV Herne, werd in 1978 het plan opgevat om de Liberale Harmoniezaal te verbouwen. Solidair en met volle overgave hebben muzikanten, bestuursleden en vrijwilligers er toen opnieuw hun vrije tijd voor opgeofferd om er een toenmalige moderne zaal van te maken die beantwoordde aan alle reglementaire veiligheidsvoorschriften. In brede kringen werd toen wel betreurd dat de gewezen burgemeester Maurice Bombaert, de grote kracht achter dit alles, de realisatie van dit project jammer genoeg niet meer heeft mogen beleven.

Samengaan

Het was uiteindelijk in september 2007 dat de Katholieke Harmonie 'Met Vreugd en Deugd Herne' en de Liberale Harmonie Herne elkaar terug ook officieel vonden in de nieuwe harmonie 't Muziek Herne. 
Delen op FacebookDelen op TwitterDelen op GoogleDelen op DeliciousDelen op DiggDelen op StumbleuponEmail ditMeer...
 
03 feb 2020
Christian Menschaert/Godelieve Deschuyffeleer
© Deschuyffeleer
 
 
 
Terug
 

Meer Nieuws

Commerciële partners, advertenties en vacatures

archief