HERNE - Student zijn tijdens corona – Jolien Schoonooghe

HERNE - Student zijn tijdens corona – Jolien Schoonooghe - © Deschuyffeleer

Er ging al veel aandacht naar de nakende heropening van de lagere en de middelbare scholen. Maar intussen voelen veel studenten aan de universiteiten en de hoge scholen die dit academiejaar alleen nog afstandsonderwijs krijgen zich in de steek gelaten. Voor de laatstejaarsstudenten is de toestand nog meer benard. Zij komen immers voor bijzonder verrassende hindernissen te staan waar niet iedereen even makkelijk overheen kan. Ook Jolien Schoonooghe uit Herne is zo één van de duizenden studenten voor wie juni 2020 een bekroning moest worden voor jarenlange inzet. Een bekroning zal het allicht wel worden maar dan wel ééntje beladen met nog meer kommer en kwel.

Jolien Schoonooghe (25) is laatstejaarsstudent communicatiemanagement aan de Erasmushogeschool* Brussel. Die professionele bacheloropleiding stoomt studenten in drie jaar klaar om de communicatiemanagers van de toekomst te worden. Zo’n manager kan worden ingezet in vele domeinen binnen de communicatiewereld. Zo leren de studenten onder meer hoe ze onderzoek moeten verrichten over communicatie gerelateerde onderwerpen, hoe ze een communicatiestrategie moeten uitwerken en hoe ze een communicatieplan moeten ontwikkelen en realiseren. Haar beroerde ervaringen bij het einde van haar studies in deze uitzonderlijke coronatijden spreekt alvast boekdelen. Ze deelt ze dan ook graag.

Het begin van de coronaperiode, de sluiting van de campussen

“Mijn medestudenten en ik hebben onze schriftelijke en mondelinge examens al afgelegd in januari. De maanden hierna waren voorbehouden om te werken aan ons integraal afstudeerproject en om stage te lopen.

Op 12 maart 2020 kregen we vanuit de directie via e-mail het bericht dat onze campus vanaf 13 maart 2020 tot 27 maart 2020 sloot ingevolge de genomen maatregelen door de Nationale Veiligheidsraad.

Velen van ons hadden juist het eerste deel van hun afstudeerproject ingediend. Er stonden wel nog een paar gesprekken geplant met de helpdesklectoren op de campus om nog de laatste aanpassingen te kunnen doen om zo dan ten laatste op 20 maart het tweede deel van het afstudeerproject te kunnen indienen.

De gesprekken met de helpdesklectoren op de campus veranderden in online gesprekken via Google Teams of telefonisch. Het tweede deel van het afstudeerproject werd derhalve alleen in een digitale versie ingediend.

De studenten in het 1ste en 2de jaar konden wel verder les volgen via afstandsonderwijs op het platform van de school. Zij die thuis niet over een computer beschikten konden terecht op de campus Kaai te Anderlecht. Die werd beperkt opengehouden voor het personeel en de studenten.

Op 16 maart 2020 besloot de directie alle campussen te sluiten. Dit was geen al te prettig nieuws voor de studenten die nog hun stagepapieren in orde moesten brengen. Want alle stagecontracten dienden tegen 23 maart 2020 goedgekeurd en getekend te worden door de stageplaats en de school.

Hierdoor ontstonden veel problemen. Sommige studenten dienden nog het administratieve luik in orde te brengen of de documenten moesten nog door de school worden goedgekeurd. Velen zaten met de handen in de haren omdat de school in eerste instantie alleen de originele documenten accepteerde en geen digitale versies of nog omdat de secretariaatsmedewerkers door de sluiting van de campussen niet aan de nodige documenten konden geraken.

Die medewerkers werden dan ook overspoeld met e-mails van studenten met allerlei vragen over hun stage. Elk geval moest apart behandeld worden waardoor sommige studenten ongeduldig en gefrustreerd werden. Want zonder stage te lopen kan je niet afstuderen. Hierdoor heerste er bijwijlen toch heel wat paniek onder de studenten.

Op 19 maart 2020 kregen de studenten eindelijk informatie over hoe zij hun stagepapieren in orde konden brengen en zo op 23 maart 2020 aan hun stage konden beginnen.

Stageplaatsen nemen maatregelen, de gevolgen voor studenten

Bepaalde bedrijven en organisaties besloten wegens de coronamaatregelen tijdelijk de deuren te sluiten en stelden hun werknemers tijdelijk werkloos. Dit had niet alleen gevolgen voor de vaste werknemers maar ook voor de studenten die daar normaal gezien vanaf 23 maart 2020 stage gingen lopen.

Hierbij kregen sommigen onder ons ook nog het slechte nieuws dat hun stage helemaal niet zou kunnen doorgaan en dat ze op zoek moesten gaan naar een nieuwe stageplek. Anderen dan hadden het geluk dat hun stage aangepast werd en dat ze van thuis uit konden aan de slag gaan.

Onze Facebookgroep werd dan ook overspoeld met berichten van studenten die om raad vroegen bij hun situatie. Men probeerde om de stagecoördinatoren via allerlei wegen te bereiken maar er kwam niet meteen een antwoord. Hierop kwamen de leden van de studentenraad met het idee om alle vragen van de studenten te bundelen en voor te leggen aan de directie. De antwoorden van de directie stelden sommige studenten tevreden maar anderen dienden gefrustreerd verder te zoeken naar een wisseloplossing.

Vital Trysu, een eerstejaarsstudent aan onze Erasmushogeschool, schreef een opiniestuk voor Knack over waarom niemand eraan dacht om de mening van studenten te vragen over de coronamaatregelen. Hierin beschrijft hij dat het niet evident is voor studenten om thuis te studeren en dat de studenten toch nog met veel vragen en onzekerheden zaten.

Artikel bron: Tribune, V. (2020, 17 april). “Helaas denkt niemand eraan om de mening van studenten te vragen”. Geraadpleegd op 7 mei 2020, via deze link

'Helaas denkt niemand eraan om de mening van studenten te vragen'

Sinds meer dan één maand zie ik tijdens elk avondjournaal of duidingsprogramma een dokter, een minister of een universiteitsprofessor. Heel af en toe een vakbondsvertegenwoordiger. Maar studenten kreeg ik nog niet te zien. Toch worden er allerlei beslissingen genomen die ons aanbelangen. Helaas denkt niemand eraan onze mening te vragen.

Er bestaan wel degelijk heel wat studentenvertegenwoordigers. Die overleggen ook met de academische overheden. Maar ik heb de indruk dat ze de meest kwetsbare groepen niet bereiken. Vóór de paasvakantie werden er enquêtes naar de studenten gestuurd over de omschakeling naar online onderwijs. Opleidingshoofden zouden moeten weten dat dat soort bevragingen niet representatief zijn. Weinig studenten nemen ze serieus, anderen vullen die vragenlijsten niet eens in. Hoe studenten dat afstandsleren ervaren, weten we dus niet.

Mijn ervaring, en die van veel vrienden, is in ieder geval zeer negatief. Thuis studeren is allesbehalve eenvoudig. In buurten waar de woonomstandigheden moeilijk zijn, zoals in mijn gemeente Sint-Jans-Molenbeek, hebben veel studenten gewoonweg niet voldoende plaats om te studeren. Zoals de Franse socioloog Hamza Esmili in een interview met The New York Times (10 april 2020) zei, is het respecteren van een lockdown in kansarme milieus veel moeilijker dan in buurten waar de midden- en hoge klassen wonen. Maar ook studenten die comfortabeler wonen, hebben moeite om zich te concentreren.

Naast mijn broer ben ik de enige in mijn familie die hogere studies aanving. Afgelopen september begon ik bijzonder gemotiveerd. Maar toen kwam covid-19. Dat veranderde alles. Online lessen zijn voor mij buitengewoon moeilijk. Mijn ouders hebben met moeite het inschrijvingsgeld betaald en staan nu machteloos te kijken naar hun kinderen die zichzelf moeten redden tussen al die mails, online groepsgesprekken en deadlines.

En dan krijgen we te horen dat de examens in juni gewoon doorgaan. In welke vorm? Dat weet niemand. Troepen we samen in examenlokalen? Zullen onze ouders dat toelaten? En als studenten toch examens afleggen, wat zal het resultaat zijn na al die zelfstudie? Rectoren, directeurs van hogescholen, proffen, administratief personeel, dat zijn toch allemaal slimme mensen? Kunnen ze niet iets anders bedenken dan klassieke examens, al was het maar voor dit academiejaar?

Ons leven is drastisch veranderd sinds de invoering van de strenge coronamaatregelen. Door een illusie van normaliteit te willen creëren, wordt onze toekomst gehypothekeerd. Luister tenminste. Niet alleen naar studentenvertegenwoordigers maar naar alle studenten.

Stage of geen stage?

De klok tikte verder en inmiddels hadden er zich drie situaties voorgedaan. De eerste situatie waarin een student zich kon bevinden was die waarbij zijn of haar stage op 23 maart 2020 gewoon van thuis uit kon starten. De tweede situatie was dat de geplande startdatum van de stage werd verplaatst naar een latere datum waardoor de stageperiode korter zou zijn ten opzichte van de andere studenten. De derde situatie waarmee een student te maken kreeg was dat de stageplaats had besloten om de stage niet te laten doorgaan waardoor de student moest proberen een nieuwe stageplaats te regelen.

Door die situaties begonnen allerlei vragen zich op te stapelen zoals: ‘Wordt mijn stage dan even zwaar beoordeeld als een normale stage?’, ‘Kan ik dit jaar dan wel afstuderen’, ‘Is het mogelijk om mijn stage later dit jaar nog te doen?’. Opnieuw veel vragen en onzekerheden waar de studenten eens te meer mee geconfronteerd werden.

Hoe zit het met afstuderen?

Uiteindelijk kwam er toch duidelijkheid. Studenten die hun stage tot 12 juni 2020 kunnen volbrengen hebben de mogelijkheid om in juni af te studeren. Studenten die tijdens de zomermaanden hun stage zullen lopen hebben de mogelijkheid om hun diploma te behalen in september. De overige studenten die hun stage dit jaar niet kunnen doen zijn verplicht zich in te schrijven voor het volgende academiejaar.

Is een diploma die werd behaald tijdens de coronacrisis minderwaardig?

Ondanks alle maatregelen die werden genomen door de school moeten de studenten zich wel nog altijd bewijzen. Er komen digitale examens en die worden op dezelfde manier beoordeeld als een schriftelijk of mondeling examen. Daarnaast zullen de presentaties van de afstudeerprojecten gewoon digitaal gegeven worden en moeten de stageverslagen alleen digitaal ingediend worden. De vorm verandert dus maar het niveau van beoordeling blijft exact hetzelfde.

Allicht zal men wel begrip tonen voor bepaalde situaties en zal er hier en daar wel een mouw aangepast worden. Maar de school blijft even streng om er zo over te waken dat ze, ondanks de coronacrisis, ook dit jaar kwaliteitsvolle communicatiemanagers aan de arbeidsmarkt kan afleveren.

* Erasmushogeschool Brussel beschikt over vier campussen: Campus Bloemenhof, Campus Dansaertstraat, Campus Kaai en Campus Jette.