GALMAARDEN - Fusie moet een meerwaarde opleveren en dat is NIET het geval, integendeel een slechte zaak voor Galmaarden!

Henk geeft zijn mening over de fusie en die is GEEN goede zaak zeker niet voor Galmaarden.- Foto Marc Colpaert

De gemeenten Galmaarden, Gooik en Herne gaan eventueel samen het avontuur aan vanaf 2025. Ze lieten de gemeenten dan ook grondig doorlichten door een externe firma. Gemeenteraadslid Henk Goegebuer(GB.G) tevens advocaat nam de grote 'turf' (het rapport) door en kwam tot de conclusie dat een fusie geen goede zaak is, zeker voor wat betreft de gemeente Galmaarden gaan de inwoners er niet gelukkiger van worden en dat is nog zacht uitgedrukt. Oude gebouwen, veel schulden enz gaan er niet voor zorgen dat de mensen zullen profiteren van deze fusie opgedrongen door 1 politieke partij.

"Laat een kleine, landelijke gemeente - die zich goed organiseert, waar alles goed draait, geen schulden heeft én waar de mensen tevreden zijn - hun identiteit behouden.” (dixit Sammy Mahdi in De Zevende Dag op 17/09/2023)."Eerder had onze fractie al bemerkingen en vragen over hoe het ‘fusie-traject’ wordt opgevat : Deze argumentatie wordt hier niet hernomen.

Louter wiskundig is 1 + 1 + 1 = 3, maar bij een fusie moet dit meer zijn : een meerwaarde opleveren. Alles moet blijkbaar overhaast worden doorgedrukt. Naar pers en publiek moet uitgepakt worden met een goed verpakt fusieverhaal vanaf 01/01/2025, maar ons inziens geeft het rapport onvoldoende antwoord op veel onzekerheden ! Fusioneren kan gemeenten bestuurskrachtiger maken omdat de schaal, waarop gewerkt wordt, vergroot. MAAR bestuurskracht gaat verder dan louter oppervlakte, inwonersaantal of ambtelijke capaciteit. Het gaat ook over het aanwenden van die capaciteit op een efficiënte, doelgerichte en transparante manier (“de dingen goed doen”) én over een goede “fit” tussen de wensen en verwachtingen van de bevolking en de beleidsprioriteiten (“de goede dingen doen”).

Wij zijn het echter verplicht, als oppositie en vóór de inwoners die zij vertegenwoordigen, een kritische analyse (die hierna volgt) te maken van het “rapport” en de “financiële simulaties” met als doel het beleid van Galmaarden te doen inzien dat “zij de dingen NIET goed doen” :

PATRIMONIUM

Hopelijk wordt, vanuit Galmaarden, goed genoteerd dat het gemeentelijk patrimonium in Gooik en Herne zich in verouderde staat bevindt. Dit houdt concreet in dat er in de eerste fusielegislatuur (vanaf 2025) zich al (minimum) restauratie-beslissingen zullen opdringen, waaraan (uiteraard) een niet gering prijskaartje hangt. Om een mogelijke overbezetting van infrastructuur te voorkomen, ‘kruist’ dit dus de plannen van onze gemeente om een zo begeerde sporthal of polyvalente zaal in de nabije toekomst te realiseren. Financieel lijkt dit ons eerder een toekomstig “of” dan een “en” verhaal binnen de fusiegemeente, maar – nogmaals – onduidelijkheid troef in voorliggend rapport.

AFVALBELEID

Laten we het, tot slot in deze rubriek, nog hebben over het afvalbeleid. Galmaarden werkt samen met ILVA (via containers) en Gooik / Herne werken samen met INTRADURA (via zakken). De huisvuilophaling, het beheer van de recyclage-parken en de inzameling van textiel worden in de drie gemeenten momenteel dus verschillend aangepakt. De drie gemeenten zitten vast aan langdurige samenwerkingscontracten. Het zou nuttig geweest zijn een idee te hebben wat het prijskaartje is wanneer de fusiegemeente keuze maakt voor ILVA of INTRADURA, maar ook wat een ‘tijdelijk’ verder zetten inhoudt van het huidige systeem. Er zullen zich immers afrekeningsproblemen stellen wanneer bv een inwoner van Herne of Gooik zich aanbiedt in het recyclagepark van Galmaarden en omgekeerd.

De overdracht kan leiden tot :

• Schadevergoedingen bij contractbreuk ;

• Omschakelingskosten van zakken naar containers (of omgekeerd) ;

• Juridische en administratieve problemen, zo o.m. : opstellen van een overeenkomst, regeling van de eigendomsoverdracht, vergunningen en naleving milieuwetgeving ;

• Nieuwe contract-, loon- en arbeidsvoorwaarden voor het nu werkzame personeel bij verandering van werkgever ;

• Een verandering in de tarieven, de openingsuren, de toegangs-voorwaarden of de aanvaarde afvalstoffen van het recyclagepark ;

Naast verwarring of ontevredenheid bij de gebruikers die zich zullen moeten aanpassen aan de nieuwe regels, zal dit wellicht ook weerstand of conflicten geven bij de werknemers. Het zal veel tijd, geld en expertise vergen van de betrokken partijen, die zullen moeten samenwerken en onderhandelen om tot een goede oplossing te komen. Ook hier missen we dus een simulatie.

FINANCIELE SIMULATIES

De uitrustingsgraad1 van de drie betrokken gemeenten wordt als “zwak” beschouwd, aldus het transitierapport. De burgemeester van Lennik (I. De Knop) liet al duidelijk verstaan dat Galmaarden, Gooik en Herne de vlucht vooruit hebben genomen tegen alle afspraken in (cfr. burgemeesters- overleg, juni ’22).

De fusiebonus verlagen structureel de lasten niet : Zoals eerder gesteld mogen de transitiekosten, die gepaard gaan met het gelijkschakelen van de loon- & arbeidsvoorwaarden of het verbinden of vervangen van systemen en locaties, NIET onderschat worden. Ervaringen in het buitenland tonen aan dat er tot zes jaar na de fusie nog extra kosten kunnen optreden.

Wanneer de fusie, tussen de betrokken gemeenten, eindelijk zou kunnen ‘renderen’ wordt niet ernstig uitgewerkt.

“ Er zijn buitenlandse studies die serieuze vragen stellen bij de kosten-efficiëntie. En door de schaalvergroting wordt de kloof met de burger weer wat groter.” (dixit Herwig Reynaert, UGent – professor lokale politiek – in het Vrt-1 programma “De Ochtend” op 18/09/2023).

De kastoestand van Galmaarden (= buffer om toekomstige projecten te financieren, zonder extra-leningen te hoeven aan te gaan) is bijna het dubbel van deze van Gooik en Herne. De loonlast t.o.v. de pensioenlast ligt bij Galmaarden op de helft t.o.v. Gooik en Herne. De schuld, via klassieke leningen, ligt voor Galmaarden op de helft t.o.v. Gooik en Herne. De ‘onderwijsschuld’1 (excl. de 80% subsidie door Vlaanderen) is voor Herne in het rapport niet opgenomen. Voor het infrastructuurproject van GBS Oetingen werd al jaarlijks € 200.000 voorzien (voor 18 jaar).

Uiteraard wordt de fusie, aan haar inwoners, ‘verkocht’ aan het laagste APB en OVV tarief (= Gooik : 7,3% en 895 opcentiemen) hetgeen wellicht ‘snel’ zal verhogen na de verkiezingen en dit om (al dan niet dringende – cfr. verouderde infrastructuur in Gooik en Herne) investeringen mogelijk te maken. Ter herinnering : De APB (7,5%) zijn in Galmaarden niet meer verhoogd sinds 2008, terwijl Gooik (7,3%) en Herne (7,9%) verhoogd hebben in 20133

Rekeningen houdende met de te verwachten belangrijke investeringen in Galmaarden (St. Pieterskerk & omgeving), Gooik (het ‘Steam-project’) en Herne (verbouwing muziekacademie), de hoger reeds aangeven “om-zettingskosten iLVA/INTRADURA”, de toenemende pensioenkosten die voor Herne & Gooik iets sneller zullen aankomen én de te verwachten hogere ramingingen en zwaardere procedures voor aanbestedingen - mag er geconcludeerd worden dat financieel gezien de inwoners van Galmaarden er, bij het voorliggend fusieproject met uitsluitend Gooik en Herne, het slechtst zullen uitkomen.

SLOTCONCLUSIE

Onlangs (18/09/23) liet een participatiemoment in Pepingen duidelijk verstaan dat zij betreuren niet bij enig fusieproject te zijn betrokken. Het ‘ongeduld’ van de voorliggende fusieplannen draagt hiervoor wel enige verantwoordelijkheid. Onze fractie geeft nogmaals aan dat zij niet ‘tegen’ een fusie op zich is (wat zeker een meerwaarde kan betekenen) MAAR wel tegen de fusie tussen de betrokken gemeenten zoals die “snel, snel” moet worden klaargestoomd tegen één januari 2025. Zoals uitvoerig aangegeven, ontbreken in het transitierapport te veel gegevens om met VOLLEDIGE kennis van zaken definitief te kunnen oordelen dat Galmaarden er binnen drie maand (wanneer het ‘officieel’ startschot wellicht zal worden gegeven) “klaar” voor zal zijn. Er werd eveneens uitvoerig aangegeven dat Galmaarden, bij een fusie met uitsluitend Gooik en Herne, er het minst gunstigst zal uitkomen.

Galmaarden heeft, in de opgegeven constellatie met Gooik & Herne, voldoende ‘geldruimte’ om haar beleid verder onafhankelijk te kunnen uitvoeren : Zij heeft een structureel overschot en beschikt over voldoende liquiditeiten.

GB.G geeft nog mee dat, bij voorliggende fusie, elk draagvlak bij haar inwoners ontbreekt. : De organisatie van enkele “fusiecafé’s” (waar vooraf inschrijven dan nog noodzakelijk is én het thema is “je meenemen in het fusieverhaal”) vangt dit o.i. onvoldoende op. Een fusietraject kon o.i. enkel via een zogenaamd burgerberaad tot een goed einde worden gebracht. Daarvoor ontbreekt nu, helaas, de tijd gelet op het ‘haastwerk’ van huidige homogene CD&V besturen.

GB.G gelooft niet in de organisatie van een “referendum” met een niet-bindende bevoegdheid, omdat het resultaat er van – zoals tot op heden in ALLE goed bedoelde georganiseerde “fusiereferenda” – gewoon wordt “meegenomen” wat in gewone mensentaal wil zeggen : Er wordt GEEN rekening mee gehouden. De bijkomende ‘referendumkosten’ kunnen ons dus nu beter bespaard blijven : De centjes zullen de komende jaren - in de toch reeds besliste fusie tussen Galmaarden, Gooik en Herne - nog HARD nodig zijn, in het bijzonder deze van Galmaarden.

Namens de fractie GB.G, Henk GOEGEBUER