Kom, zie en luister Ikonen in de kerk van ALSEMBERG
KOM , ZIE en LUISTER IKONEN op scherm in de kerk van Alsemberg , een concert met lezing ingericht door de Davidfondsafdelingen Beersel, zondag 13 oktober te 19.30 uur in samenwerking met het Gregoriaans koor van de Zennevallei
Sinds het grote schisma in 1054 hebben Westerse en Oosterse kerken een erg verschillende ontwikkeling gekend. En toch hebben ze meer gemeen dan we zouden denken.
Guy Debognies en Joachim Kelecom belichten tijdens dit lezing-concert beide kanten van ditzelfde muntstuk: de pracht van de Oosterse ikonen, geïllustreerd met Gregoriaanse gezangen die de thema’s verklanken. Een unieke gelegenheid om een reis in tijd en ruimte te maken vanop uw stoel.
Het Gregoriaans wordt gebracht door de Schola Gregoriana Sainnenis o.l.v. Joachim Kelecom, de ikonen worden vakkundig voor u ingeleid en voorgesteld door Guy Debognies, voormalig leraar Grieks en gepassioneerd byzantinoloog.
Joachim Kelecom zal ons inleiden met een beschrijving van de breuk tussen de Oosterse en Westerse Christenheid.
Het Romeinse Rijk werd verdeeld in het West-Romeinse rijk met het Latijnse Rome en de paus als leider, scheiding tussen kerk en staat, en het Oost-Romeinse Rijk met het Griekse Constantinopel en de keizer als leider, kerk ondergeschikt aan de staat.Er ontstaat een mentaliteitskloof tussen de Griekse orthodoxe (=juiste overtuiging) kerk en de Latijnse katholieke (=universeel geldend) kerk, en de grote breuk kwam er in 1054.
Enkele belangrijke verschillen zijn de vorm van de kerkgebouwen die hoog en groot zijn, naar de hemel gericht, bij de katholieken, en klein en laag naar de aarde gericht, bij de orthodoxen. In de katholieke liturgie mag de zang begeleid worden door instrumenten, terwijl de orthodoxen alleen de menselijke stem toelaten zonder andere instrumenten.
Guy Debognies zal ons uitleg gegeven over de verering van de ikonen.
Tussen 750 en 850 komt er in de Oosterse christenheid een beeldenstrijd of het iconoclasme dat de verering van drie dimensionale beelden verbiedt. Enkel twee dimensionale afbeeldingen (=ikonen) mogen worden vereerd. Zo bloeide de ikonenkunst tot in de 17de eeuw.
De ikoon wordt vereerd als een heilig voorwerp en maakt onverbrekelijk deel uit van de eredienst. De kunstenaar of maker van de ikoon is gebonden aan het volgen van het vastgelegde uitbeeldingsschema of iconografie, volgens de geijkte archetypen (dezelfde gelaatstrekken, gelaatsuitdrukking, houdingen, gebaren, kleding, kleurencombinaties..), en signeert nooit zijn werk. Een ikoon is geen kunstwerk, geen fantasie maar realiteit, maakt het onzichtbare zichtbaar. Een groot verschil met de westerse kunstenaar die streeft naar schoonheid en vrij is in de manier waarop de uitbeelding van het onderwerp gebeurt.
Het gekozen uur houdt rekening met de noodzaak dat er geen avondzon meer is en geen hinder meer kan zijn voor de projectie op scherm. De werkwijze kan vergeleken worden met deze van de Nacht van de Geschiedenis destijds eveneens ingericht door het Davidfonds en de Schola.
De keuze van de zondag en niet vrijdag- of zaterdagavond brengt mee dat er geen hinder kan zijn voor eventuele diensten zaterdag of de liturgie zondagmorgen.
