HERNE – Veel belangstelling voor Eoly’s informatiemoment over het gepland windpark
Het windproject Herne omvat de plaatsing van 3 turbines met een jaarlijkse productie van 3 miljoen kWh of een equivalent verbruik van 8000 gezinnen. - Inplanting turbines - © Deschuyffeleer
HERNE – Veel belangstelling voor Eoly’s informatiemoment over het gepland windpark - Geluidshinder - © Deschuyffeleer
De mogelijke plaatsing van de windturbines gebeurt in de Energieatlas door alle kaarten met uitsluitzones en afstandsregels te combineren om zo tot een vrij beperkt aantal plaatsen te komen waar turbines geplaatst mogen worden - © Deschuyffeleer
HERNE – Veel belangstelling voor Eoly’s informatiemoment over het gepland windpark - Burgemeester Kris Poelaert - © Deschuyffeleer
HERNE – Veel belangstelling voor Eoly’s informatiemoment over het gepland windpark - Stefaan Vanhamme (Colruyt) en Stephan Windels (Eoly) - © Deschuyffeleer
HERNE – Veel belangstelling voor Eoly’s informatiemoment over het gepland windpark - Jeroen De Padt (Komitee Solidair), David Baudrez en Emke Van Gassen(Ventsdechangement) - © Deschuyffeleer
HERNE – Veel belangstelling voor Eoly’s informatiemoment over het gepland windpark - © Deschuyffeleer
HERNE – Veel belangstelling voor Eoly’s informatiemoment over het gepland windpark - © Deschuyffeleer
HERNE – Veel belangstelling voor Eoly’s informatiemoment over het gepland windpark - © Deschuyffeleer
HERNE – Veel belangstelling voor Eoly’s informatiemoment over het gepland windpark - © Deschuyffeleer
HERNE – Veel belangstelling voor Eoly’s informatiemoment over het gepland windpark - © Deschuyffeleer
HERNE – Veel belangstelling voor Eoly’s informatiemoment over het gepland windpark - © Deschuyffeleer
HERNE – Veel belangstelling voor Eoly’s informatiemoment over het gepland windpark - © Deschuyffeleer
In het Dominicanessenklooster zette Eoly, de energiespecialist van de Colruyt Group, een informatiemoment op voor de omwonenden en andere belangstellenden over het gepland windpark Herne in de kouter langs de Heyselstraat in deelgemeente Sint-Pieters-Kapelle op de grens met Edingen. Eoly wil hier, vlakbij de taalgrens, drie windturbines inplanten. De plannen stuiten evenwel op het verzet van zowel het plaatselijk actiecomité ‘Geen windmolens in Herne – Komitee Solidair’ als van het actiecomité ‘Ventsdechangement’ uit Edingen. Goed 300 belangstellenden uit Herne en omgeving konden er dan ook hun mening kneden over de argumenten pro en contra. Ook burgemeester Kris Poelaert en leden van zijn bestuursploeg waren aandachtige toeschouwers.
Dat de mogelijke inplanting van 3 maxi-windturbines op tegenwind mag rekenen is een item dat de laatste dagen via de sociale media ruimschots werd geëtaleerd. In deze problematiek kijken we zo naar de standpunten van de 5 hoofdactoren zijnde de energiespecialist Eoly, het Komitee Solidair Herne, de overheid en het gemeentebestuur van Herne, het standpunt Ventsdechangement en ook dat van de voorstaanders van het windproject.
Eoly
Het project zoals Eoly het ziet zou doorgaan op een locatie met relatief weinig bebouwing, beter gekend als de Heysel. De projectzone, gelegen in agrarisch gebied, is bovendien hoger gelegen dan de omgeving. De gemiddelde windsnelheid is er relatief hoog. De verwachte energieproductie komt overeen met het jaarlijks verbruik van 8000 gezinnen.
De impact op de omgeving werd grondig onderzocht en beantwoordt aan de Vlaamse normen voor geluid en slagschaduw. Ook de Waalse normen werden afgetoetst. Het windpark wordt gebundeld met de bestaande infrastructuur, de spoorweg Halle – Froyennes, en sluit aan bij het stedelijk gebied van Edingen. Daarnaast voldoet de zone aan de criteria uit de Vlaamse Omzendbrief ‘afwegingskader en randvoorwaarden voor de oprichting van windturbines’ en ligt het project in lijn met Burgemeestersconvenant en met het beleidsplan van de provincie Vlaams-Brabant. Dit plan impliceert dat de provincie tegen 2040 klimaatneutraal wil zijn.
Het project sluit bovendien aan bij Eoly’s ambitie om 100% van het elektriciteitsverbruik van Colruyt Group zelf én op een duurzame manier te produceren. De duurzame-energieproducent van Colruyt Group wekt dan ook stroom op met windturbines, zonnepanelen en wamtekrachtkoppeling. Informeren, betrekken, luisteren, waar nodig bijsturen en de mensen mee laten participeren zijn volgens Eoly de pijlers van een goede samenwerking met de omwonenden. Stefaan Verhamme, expansieverantwoordelijke bij Colruyt Group, geeft dit dan ook aan: “We vinden het heel belangrijk om de mensen correct en transparant te informeren”.
Op de infomarkt was er dan ook een ideeënbus voorzien waarin de buurtbewoners hun creatief idee of voorstel kunnen meegeven. Stefaan Verhamme: “Naast de mogelijkheid tot investeren via Eoly Coöperatie, wil Eoly de mensen uit de omgeving op die manier ook sterker betrekken bij het project”.
Locaties beperkt
Waar initieel voor de omwonenden vooral de mogelijkheid mee te investeren in de Eoly Coöperatie de insteek van de infomarkt was, bleek al vlug dat de interesse van het opgekomen publiek veel meer uitging naar een reeks andere aspecten verbonden aan de mogelijke inplanting van de windturbines.
Het windproject Herne omvat de plaatsing van 3 turbines met een jaarlijkse productie van 3 miljoen kWh of een equivalent verbruik van 8000 gezinnen. De jaarlijkse CO²-uitstoot becijfert 8.600 ton en het gaat om een investering van nagenoeg 10 miljoen euro.
Stefaan Vanhamme (Colruyt) en Stephan Windels (Eoly): “Naar aanleiding van een omgevingsanalyse die steunt op een studie van uit de provincie werden de energiekansen op vlak van hernieuwbare energieproductie verkend voor het grondgebied van de provincie Vlaams-Brabant waarbij de provincie tegen 2040 klimaatneutraal wil zijn. De mogelijke plaatsing van de windturbines gebeurt in de Energieatlas door alle kaarten met uitsluitzones en afstandsregels te combineren om zo tot een vrij beperkt aantal plaatsen te komen waar turbines geplaatst mogen worden. Het project omvat ook een onderbouwde studie over het impact op de omgeving en die beantwoordt aan de Vlaamse normen voor geluid en slagschaduw”.
Twee steeds weerkomende wrevelpunten bij buurtbewoners zijn de effecten van slagschaduw en van geluidsoverlast. Wat houden die twee begrippen dan wel in?
Slagschaduw
Wanneer de zon schijnt werpt de rotor van een windturbine een bewegende slagschaduw. Dit stroboscopisch effect kan als vervelend ervaren worden. Afstand speelt een grote rol bij hinder van slagschaduw. Ook de frequentie is belangrijk. Door de langzame draaiing van de molens van tegenwoordig is dat steeds minder geworden. De slagschaduw is merkbaar in een vlindervormig gebied. De slagschaduw verplaatst zich in de loop van de dag van west naar oost. In de zomer, als de zon hoog staat, is het gebied kleiner dan in de winter.
Geluidsoverlast
Het geluid van een windturbine heeft twee oorzaken: het mechanische geluid van de bewegende delen in de gondel en het zoevende geluid van het draaien van de rotorbladen. Bij moderne windturbines is de gondel goed geïsoleerd en is alleen de geluidsproductie van de rotorbladen van belang. In werkelijkheid wordt het geluid vooral door de wieken veroorzaakt, over het hele rotoroppervlak, maar met een hoger geluidsniveau wanneer er een wiek bij de mast passeert. Dit laatste wordt veroorzaakt door de reflectie van het geluid op de mast. Om aan de Vlaamse wetgeving te voldoen mag de turbine ’s nachts van op 300 m niet meer geluid produceren dan 39 dB.
Komitee Solidair Herne
Voor het actiecomité ‘Geen windmolens in Herne – Komitee Solidair’ staat het buiten kijf dat de geplande windturbines er niet mogen komen. In hun protest maken de leden zich sterk rond zes belangrijke pijnpunten zoals het waardeverlies van de eigendommen, de slagschaduw, de schade aan de natuur en de gezondheid, de horizonvervuiling, de geluidshinder en het ontbrekend bewijs aan CO² vermindering.
"Eén van de windturbines komt op amper 250 m van woningen, wat ongetwijfeld problemen zal veroorzaken", meent Jeroen De Padt, één van de initiatiefnemer van het buurtcomité. "De vooropgestelde windturbines met een tiphoogte van nagenoeg 200 m zijn van het grootste type die in België te vinden zijn. Zij zullen dan ook heel prominent boven de hele regio uittoren. Maar ook de mogelijke geluidsoverlast baart de buurt zorgen. Vlaanderen legt wel bepaalde regels qua geluid op, maar die zijn veel te laks. De bewoners zullen dus voortdurend met een gezoem geconfronteerd worden”.
Comité Ventsdechangement Edingen
Ook de inwoners van buurgemeente Edingen/Mark liggen duidelijk wakker van de mogelijke inplanting van de windturbines op amper een boogscheut van hun gemeentelijke grens. Tijdens een voorafgaande vergadering van het comité onder de leiding van David Baudrez en Emke Van Gassen en in aanwezigheid van burgemeester Kris Poelaert in het Jonatashuis in hartje Edingen bepaalde het ook zijn standpunt. De 120 aanwezigen waaronder vertegenwoordigers van alle Edingse politieke partijen konden er zich vinden in het feit dat groene energie naar de toekomst toe zeker dient te worden gepromoot. Wel kunnen zij zich niet vinden in het project Herme. Hun bezwaren gaan hoofdzakelijk in de richting van de disproportie van de masten, de nabijheid van de woningen op minder dan 300 m en de geluidshinder. Hierbij kwam ook de onduidelijkheid nopens de fel uiteenlopende regelgevingen in Vlaanderen en Wallonië aan bod.
Niettegenstaande het netelig onderwerp was het volgens burgemeester Olivier Saint-Amand een constructieve vergadering met concrete afspraken. Zo is het de bedoeling aan beide kanten van de taalgrens de communicatie en de doorstroom van informatie te optimaliseren, er geen communautair conflict van te maken en de bevolking aan te raden te ageren op het juiste moment, met andere woorden op het ogenblik dat de openbaar onderzoek plaats vindt.
Het beleid in Vlaanderen
Het windproject Herne stoelt alvast op de energiedoelstellingen tegen 2020 van de Vlaamse regering, die daartoe een becijferd plan klaar heeft. Dat plan voorziet 20% van de energie uit de zon, de wind en de warmte te halen. Om de doelstellingen te halen zullen er daarom in vier jaar tijd 280 extra windmolens moeten komen en 6,4 miljoen bijkomende zonnepanelen.
Een niet-fossiele, niet-nucleaire elektriciteitsproductie betekent dat we in de buurt van windturbines, zonnepanelen zullen wonen en werken, en/of dat er zwaar dient te worden geïnvesteerd in offshore energieproductie. En andere optie is niet zo direct voor de hand liggend.
Vorig jaar besloot de Vlaamse regering dan ook al dat windmolens voortaan bestemmingsneutraal zijn, wat betekent dat ze overal kunnen worden gebouwd, ook in groengebied. Ook worden vanaf 23 februari de bouw- en de milieuvergunning samengevoegd tot één 'omgevingsvergunning’ die wordt behandeld op één bestuurlijk niveau. Voor de vergunningen van het bouwen van grote windturbines is thans de provincie bevoegd. De lokale besturen behouden evenwel hun adviesfunctie.
Van uit de gemeente zijn ook burgemeester Kris Poelaert en zijn bestuursploeg zich bewust van de nieuwe regelgeving over de vergunningsproblematiek voor klasse1-inrichtingen. Wel meent men vanuit de gemeente dat gezien het impact op het welzijn van een behoorlijk aantal inwoners “een dialoog mogelijk zou moeten zijn zodat én de doelstellingen vooropgesteld door de Vlaamse regering én de belangen van Eoly én de grieven van de lokale bevolking zouden kunnen gebundeld worden in een project waarmee iedereen kan leven”. Ook ligt het in de bedoeling van de burgemeester om in de nabije toekomst te werken aan een beleidskader dat duidelijkheid moet scheppen zodat Herne niet het ‘windturbine-eiland’ van het Pajottenland zou worden.
“Wij behartigen de belangen van de inwoners en zijn wel de klimaatdoelstellingen van Vlaanderen indachtig. We moeten ‘mens-zijn’ en minstens gaan voor een leefbare situatie. Het mag ons als bestuur niet koud laten dat de nabije bewoners door dit initiatief getroffen worden”, aldus nog burgemeester Kris Poelaert.
De voorstaanders
Op de infomarkt waren ook voorstaanders van het project. Om er nominatief voor uit te komen vonden zij het niet de juiste plaats noch het juiste tijdstip. Wel brengen ook zij respect op voor de ongerustheid van de betrokken bewoners. Het not-in-my-backyard-syndroom, verschijnsel dat mensen een bepaalde hinderlijke activiteit niet in hun buurt willen hebben, is nu ook in Herne aan de orde. Zij vinden dat windenergie bij uitstek een duurzame energievorm is die bijdraagt tot een beter klimaat en een beter leefmilieu. Ook het uitdelen van jodiumpillen in de loop van het jaar aan elke Belg om zich te beschermen tegen een kernramp en de effecten van de vooropgestelde slimme meters zien velen alvast met argusogen tegemoet.
14 feb 2017
Godelieve Deschuyffeleer
© Deschuyffeleer
Terug