Ninove - Erfgoeddag gaat ‘grenzeloos’
Ninove viert 50 jaar Marokkaanse en Turkse migratie
De jaarlijkse Erfgoeddag op zondag 27 april heeft als thema ‘Grenzeloos’. Ninove toont een drieluik dat evenveel facetten van het thema presenteert: van Sigtay naar Fabelta, van Appelterse tabaksplanters naar Turkse pittabars, van pyjama naar zenith. Met een flinke omweg naar Marokko.
Op 17 februari en 16 juli 1964 sloot de Belgische overheid akkoorden met respectievelijk de Turkse en de Marokkaanse overheid om gastarbeiders naar België te halen. 50 jaar later hebben de migranten de Vlaamse maatschappij grondig hertekend. 2014 staat dan ook volop in het teken van de herdenking én de viering van deze migratiegeschiedenissen. Ninove gunt van 26 april tot 18 mei een hoofdrol aan zijn Marokkaanse en Turkse medeburgers.
‘Portretten van Ninoofse Maghrebijnen / Souvenirs van 100 karaat’
We vroegen de Ninoofse Maghrebijnen om zichzelf te portretteren met een typisch voorwerp dat hen na aan het hart ligt. Het resultaat is verbluffend: meer dan 30 mensen poseerden voor de lens van Abdelmouna Merzouki en Bouchra Mejdoubi Radi met een souvenir van ‘ginder’ dat ze ‘hier’ koesteren. Ze vertellen er kort bij waarom ze dat voorwerp hebben gekozen.
In al hun enthousiasme werd het project veel meer dan een fototentoonstelling. Eén zaal van het oud stadhuis wordt ingericht als een Marokkaanse salon, gevuld met voorwerpen rond verschillende thema’s: culinair, muziek, mode, religie, … Aan de hand van tientallen foto’s en documenten ‘vertellen’ de mensen hun cultuur en geschiedenis.
Intussen roerde ook de Turkse gemeenschap zich. Ook zij sloegen aan het verzamelen en illustreren de ‘geschiedenis van de Ninoofse Turken’ met foto’s, objecten en collages.
‘Sleepstraat Ninove’
Daarnaast zette de stad twee cameraploegen aan het werk. Ze speurden in de straten van Ninove naar de sporen die Turkse en Marokkaanse migranten in onze stad getrokken hebben. Interviews met sleutelfiguren van verschillende generaties over hun geschiedenis, heden en toekomst worden gecombineerd met sfeerbeelden bij de mensen thuis en op de werkvloer. De jonge Ninovieters Simon De Belie en Sali De Ville (Turk van de derde generatie) maakten onder leiding van cameraman Alexander Decommere een filmportret van de Turkse gemeenschap. Dirk Verdoodt en Elke De Dier namen de Marokkaanse gemeenschap voor hun rekening.
Samen met de tentoonstelling vormen de twee filmportretten een verrassend staaltje intercultureel erfgoed, vanaf erfgoeddag (27 april) tot en met 18 mei te zien in het oud stadhuis. In het weekend zijn Marokkaanse gidsen aanwezig om te vertellen over hun cultuur en hun leven, werken en dromen in Ninove. Het is een unieke manier om onze dichtbije buren beter te leren kennen.
‘Safari van lampenblazers en tabaksplanters’
Er is ook ‘grenzeloos’ erfgoed dat veel meer in eigen huis geworteld zit. In 1927 werd de nv ‘Lampes et Entreprises Electriques’ opgericht, een jaar later geregistreerd onder de naam Sigtay. In dezelfde periode ziet ook de nv Sofilaine het levenslicht, die in 1933 overgaat in Fabelta. De beide bedrijven bepaalden gedurende vele decennia de skyline van de stad en verschaften aan honderden gezinnen een broodwinning. Dankzij fervente verzamelaars die tientallen voorwerpen in bruikleen geven, wekken we de fascinerende geschiedenis van Sigtay en Fabelta weer tot leven.
Maar we nemen ook een ferme duik in de tabakscultuur van onze deelgemeente Appelterre. Met zestien ‘fabriekjes’ verdient Appelterre zondermeer de eretitel ‘Tabaksdorp’. De tentoonstelling brengt ze allemaal voor het voetlicht: van Dauw en FACTOR over H.B. Anghereel en Schutyser-De Muyter tot Roarc en ‘de verenigde planters’. Wil je ze alle zestien ontdekken, kom dan naar de tentoonstelling. Het landbouwalaam en fabriekstuig, de schattige reclameteksten en de gerolde sigaren krijg je er zomaar bovenop.
Erfgoeddag Extraatjes
- Een gegidste wandeling gaat op Erfgoeddag op zoek naar de rafels van dit industriële verleden en zoekt naar sporen van Ninoofse fabrieken met grenzeloze faam en export.
- Migratie en grenzen zijn een rode draad in de boeken van journalist en documentairemaker Pascal Verbeken. In ‘Arm Wallonië, een reis door het beloofde land’ bijvoorbeeld reist Verbeken door de oude industriële as van Wallonië, van de Borinage tot Luik, waarheen honderdduizenden vanuit arm Vlaanderen migreerden. Pascal Verbeken brengt op 24 april een lezing, gebaseerd op dit boek.
- De kleine tentoonstelling ‘Van pyjama tot zenith’, bedoeld voor jongeren vanaf 12 jaar, focust op erfgoed dat vanuit de Arabische wereld tot hier is doorgesijpeld
- De tentoonstellingen lopen tot en met 18 mei. Tijdens het slotweekend zijn onze Marokkaanse en Turkse stadsgenoten de eregasten op de tweede editie van NinoMundo.
PRAKTISCH
- lezing door Pascal Verbeken
- donderdag 24 april, 20 uur, zaaltje van de bib
- Erfgoeddag
- zondag 27 april, 10 tot 18 uur, oud stadhuis, Oudstrijdersplein 6 in Ninove
- wandeling: start om 14 uur aan het oud stadhuis
- tentoonstellingen
- van 26 april tot en met 18 mei in het oud stadhuis, Oudstrijdersplein 6 in Ninove
- openingsuren: maandag, dinsdag en woensdag 9 uur tot 12 uur en 14 uur tot 17 uur, donderdag 9 uur tot 12 uur en 16 uur tot 18.30 uur, vrijdag 9 uur tot 12 uur, zaterdag en zondag 14 uur tot 17 uur, gesloten op feestdagen
- extra in het weekend: vertoning van de twee filmportretten ‘Sleepstraat Ninove’ en ‘Portretten van Ninoofse Maghrebijnen’ + Marokkaanse gidsen
Info? Dienst cultuur, cultuur@ninove.be, 054 31 32 87.
