HERNE – Imker Frans Vanden Bosch blijft een bezige bij

HERNE – Imker Frans Vanden Bosch blijft een bezige bij - © Deschuyffeleer

HERNE – Imker Frans Vanden Bosch blijft een bezige bij - © Deschuyffeleer

HERNE – Imker Frans Vanden Bosch blijft een bezige bij - © Deschuyffeleer

HERNE – Imker Frans Vanden Bosch blijft een bezige bij - © Deschuyffeleer

HERNE – Imker Frans Vanden Bosch blijft een bezige bij - © Deschuyffeleer

HERNE – Imker Frans Vanden Bosch blijft een bezige bij - © Deschuyffeleer

HERNE – Imker Frans Vanden Bosch blijft een bezige bij - © Deschuyffeleer

HERNE – Imker Frans Vanden Bosch blijft een bezige bij - © Deschuyffeleer

HERNE – Imker Frans Vanden Bosch blijft een bezige bij - © Deschuyffeleer

Door zijn jarenlange ervaring is Frans Vanden Bosch uit Herfelingen uitgegroeid tot een autoriteit in het wereldje van de imkers in de Denderstreek en het Pajottenland. Hij is tevens ondervoorzitter van de imkersvereniging Ons Denderbieken uit Geraardsbergen en omstreken. Zijn 40-jarige ervaring als imker en zijn kunde over het beheer van om en bij de 24 kasten verdeeld over twee standen deelt hij maar al te graag met de buitenwereld in de hoop zo nog meer liefhebbers voor het imkeren warm te kunnen maken. Met de aankoop van een dure Buckfast koningin in Nederland wil Frans alvast de kwaliteit van zijn imkerij nog meer opdrijven. Een bezoek aan deze minzame imker en tevens fruitkweker is dan ook alleszins de moeite waard.

Een uit de hand gelopen hobby

Zoals voor veel imkers is ook voor Frans Vanden Bosch de imkerij een uit de hand gelopen hobby waarbij de liefde en het respect voor de bijen en de natuur hoge toppen scoren. Reeds als jonge twintiger waren de bijen zijn vrienden. Het was in zijn studententijd op de tuinbouwschool van Sint-Truiden dat hij zijn eerste meer doorgedreven theoretische kennis opdeed. Voor de praktische kant verwijst Frans graag naar Hernenaar en gewezen fruitkweker Honoré Van Ongeval: “Bij Honoré kon ik perfect mijn theorie aan de praktijk toetsen. Honoré was en is nog steeds een kenner waar ik naar opkijk en waar ik veel aan te danken heb”. Intussen is Frans met pensioen en vindt hij als ‘immer bezige bij’ nu ruimschoots de tijd om zich aan zijn geliefkoosde hobby’s te wijden.

Net zoals vele imkers is ook Frans gestart met twee bijenvolken. Deze volken waren voldoende om zijn kennis uit te testen en praktijkervaring op te doen. Door zijn huwelijk ruilde hij indertijd Pepingen in voor Herfelingen en hier kreeg hij plaats en ruimte om zijn hobby verder uit te bouwen.

Honing

“Honing is een natuurlijke zoete substantie die ontstaat als honingbijen nectar uit bloemen verzamelen en deze vervolgens omzetten”, weet imker Frans. “Talloze insecten voeden zich met stuifmeel en nectar van bloeiende planten maar voor de honingbijen of werkbijen zijn die een onontbeerlijke grondstof. De honingbij wordt dan ook niet alleen gewaardeerd door de mens omwille van zijn belangrijke rol in de productie van honing maar ook als bestuiver van vele plantensoorten en fruitbomen”.

Imker en fruitkweker

Het bestuiven bestaat uit het overbrengen van pollen (zaad) naar een stamper van een bloem waar dan bevruchting plaatsvindt. Deze bestuiving gebeurt bij fruitbomen ook door de wind, maar het belangrijkste deel gebeurt door insecten waaronder de bijen. Hoe ijveriger de bijen ‘werken’, hoe meer bloemen ze bevruchten. Het is daarom dan ook dat de imker en de fruitkweker een perfect huwelijk vormen.

Met de fruitkwekerij wordt Frans’ tweede hobby aangesneden. “Vele fruitkwekers zitten deze zomer met de handen in het haar omdat zij weinig of geen fruit hebben. De reden die opgegeven wordt is de late vorstperiode. Ook hier heeft het gevroren en toch heb ik een massa aan fruit. Deze luxe heb ik te danken aan mijn bijen. En niet alleen ik geniet hiervan. Bijen kennen geen perceelgrenzen, dus ook mijn buren genieten mee”, aldus nog Frans. De ganse werk- en leefruimte van de familie VandenBosch ademt dan ook één bomen-, bloemen- en plantenparadijs, echt een lust voor alle zintuigen.

Varroamijt

De jongste jaren was het bij de imkers alle hens aan dek voor het bestrijden van de bijenvernietigende varroamijt. “Al sinds de jaren ’80 is de varroamijt ook in onze regio actief. Voor de imker, en vooral voor de loutere amateur is de varroamijt de vijand nummer 1”, maakt Frans duidelijk. “Het is een erg klein insect of en parasietmijt genoemd die zich voedt met de lichaamssappen van de larve pop en/of van de volwassen bijen wat die dus extra kwetsbaar maakt. Bovendien is de mijt in vele gevallen ook nog drager van infectieuze ziekten hetgeen in de slotsom resulteert in magere bijen met een laag eiwitgehalte en een korte levensduur. Zeker bij winterbijen is de varroamijt een belangrijke oorzaak van sterfte want om de winter door te komen hebben die bijen hun eiwitvoorraad meer dan nodig”. De meeste bijenhouders en ook Frans passen dan ook noodgedwongen één of ander vorm van varroabestrijding toe.

Vriendelijke bijen

Imker Frans laat zijn bijen soms een nieuwe koningin produceren maar voert ook geregeld gekweekte koninginnen in zijn volken in om het ras van zijn bijen zuiver te houden. Dat blijkt een verzekering voor hoge honingopbrengst en vooral voor vriendelijke bijen te zijn. “Agressieve bijen verliezen zo ook bij ons terrein. Dat komt dan ook doordat agressieve soorten steeds meer vervangen worden door zachtaardige exemplaren”, geeft Frans nog mee.

Nog vorige maand ging imker Frans naar een bevruchtingsstation in het Nederlandse Marken om er een Buckfast koningin op de kop te tikken. Marken is een van de weinige plekken in Nederland waar raszuivere aanparingen tot stand kunnen komen doordat het volledig omgeven is door water. “De Buckfast koninginnen zijn op de eerste plaats de extreme zachtaardigheid zelve, zij zwermen niet en het zijn goede overwinteraars”, vertelt een trotse Frans nog verder. “Dat er ook een prijskaartje bij hoort is dan ook vanzelfsprekend”.

Van nectar tot honing bij Frans Vanden Bosch

Het verwerkingsproces begint al bij het verzamelen van de bloemennectar. De bij gebruikt haar speciale, buisvormige tong om de nectar op te zuigen. Het grootste deel van de oogst wordt al tijdens de terugvlucht van de verzamelplaats naar de bijenkast bewerkt. In de speciale honingmaag worden enzymen, organische zuren en andere stoffen toegevoegd.
In de bijenkast wordt de nectar door middel van braken doorgegeven aan werkbijen. De honing wordt door deze bijen verder met enzymen verrijkt. De bewerkte nectar wordt dan in de vorm van een druppeltje in een cel van de raat uitgebraakt.
De bijen verzegelen de raat met rijpe honing met een wasdekseltje. Hieraan herkent de imker of de honing rijp is voor de oogst. Als de kasten zwaar aanvoelen en de honingraten goed verzegeld zijn, gaat de imker de honing afnemen.
De bijen worden voorzichtig van de honingraat geklopt en geborsteld of er wordt een bijendrijver geplaats tussen broedbak en honingzolder. Daarna verwijdert de imker de wasdekseltjes. Dat noemt men ontzegelen.
Vervolgens worden de volle honingraten in een zogeheten 'honingslinger' of centrifuge gedaan, waarin de honing uit de raat wordt geslingerd.
De honing wordt gezeefd om onzuiverheden te verwijderen.
Na het slingeren laat men de honing gedurende 1 tot 5 dagen in gesloten containers staan , zodat de luchtbellen naar boven kunnen komen. Door de schuimlaag te verwijderen ontstaat er een zuivere honing.
Door vloeibare honing te vermengen met een kleinere hoeveelheid vaste honing noemt men het enten. Hierdoor ontstaat er een crème-achtige, smeerbare honing. Het kristallisatieproces verloopt met andere woorden gecontroleerd.
Het ganse proces vergt zo’n 1 à 3 weken afhankelijk welke honing is geslingerd .
Eén bijenkorf is per jaar goed voor gemiddeld zo’n 25 kg honing..

Wie belangstelling heeft het er als imker op te wagen kan steeds terecht bij Frans Vanden Bosch (02/396.11.03) of kan de nodige info opzoeken op www.onsdenderbieken.be of www.konvib.be.

Bijenweetjes volgens www.bieenkorf.be

Een zomerbij tot 6 weken oud wordt
Een winterbij 6 maanden oud kan worden
Een koningin 5 jaar oud kan worden maar meestal al eerder vervangen wordt.
Dat elk bevrucht ei een werkbij of een koningin kan worden.
Dat elk onbevrucht ei een dar wordt.
De koningin legt van januari tot november eitjes. In volle leg per etmaal +/- 2500. In een jaar circa 150000, in haar hele leven totaal 500000 !
Voor de vorming van 1 kg was verbruiken de bijen 10 kg honing en 1 kg stuifmeel.
De vliegsnelheid van de bij is 30 km per uur
Haar vleugels bewegen 200 keer per seconde
Een bij in 2 min 1 km vliegt
Een bij over 5 km haar huis vindt
Een bij is bloemvast en heeft een maximale actieradius van +/- 3 km.
Een bij met een volle tank (30 à 50 mg) 60 km kan vliegen. Dit komt overeen met 1 liter benzine voor 2.600.000 km.
Onze planten voor 80% door bijen bestoven worden.
10 bijen 1 gram wegen, of 10000 bijen 1 kg.
Dat 1500 eieren even veel wegen als de koningin
Dat 5000 eieren 1 gram wegen
Dat een bijenlarve tot 2000 bezoeken van een voedsterbij ontvangt
Dat een bijenlarve na 6 dagen haar geboortegewicht 500 maal vermeerderd heeft
Een bijenvolk per jaar 350 tot 500 gram was kan aanmaken
Voor het verzamelen van 1 kg honing moeten de bijen een afstand gelijk aan de omtrek van de aarde afleggen en laten 2000 bijen hun leven.
Een bijenvolk verbruikt per jaar +/- 40 kg stuifmeel. Een bij kan 2 stuifmeelklontjes vervoeren, voor deze 40 kg stuifmeel zijn +/- 200.000 stuifmeelklontjes nodig. Twee stuifmeelklompjes bevatten +/- 100000 pollen (stuifmeelkorrels) en de bij moet daarvoor 80 bloemen bezoeken
Zo'n 60.000 bijen met volle honingblaasjes staat gelijk aan 3 kg nectar, van deze 3 kg nectar maken ze 1 kg honing
1 kg honing de levensarbeidstijd van 350 tot 400 bijen kost
Een bij voor een theelepel honing de afstand München - Moskou aflegt... en daarbij meer dan 1 miljoen tussenlandingen maakt
.....