ROOSDAAL - Boekvoorstelling Paul Cuylits. Een dwars leven van pastoor en Brusselaar. Een levensverhaal
Op een persontmoeting in Het Koetshuis te Strijtem hebben de broers Luc en Maurits van Liedekerke hun nieuwe boek Paul Cuylits. Een dwars leven als pastoor en Brusselaar. Een levensverhaal gepresenteerd. Ze deden dit in het vooruitzicht van de publieksvoorstelling op zondag 24 oktober aanstaande.
Cuylits, een merkwaardig personage
Bezoekers aan Strijtem, deeldorp van Roosdaal, weten dat er heel wat te bekijken valt in de plaatselijke Sint-Martinuskerk. Ze worden er bovendien onthaald door een gids die hen in pastoorstenue rondleidt en uitleg geeft bij de glasramen, het muurbehang en de vele religieuze bijzonderheden die pastoor Cuylits vanaf 1998 in zijn kerk liet aanbrengen. Maar wie was Cuylits? Geboren in 1856 te Ukkel uit Antwerps-Leuvense ouders werd hij priester-leraar aan een Brussels college om daarna onderpastoor te worden in een parochie van Elsene. In die jaren raakte Cuylits in de ban van de Christendemocratie en ging samen met o.m. priester Daens de strijd aan tegen Charles Woeste, de aanvoerder van de conservatieve katholieke partij. Woeste van volksvertegenwoordiger voor het arrondissement Aalst waar de gebroeders Adolf en Pieter Daens met hun partij ijverden voor een sociale en democratische samenleving ten bate van de werkende bevolking. Ze voerden o.m. strijd tegen de onwaardige kinderarbeid. Vanop zijn preekstoel in Elsene pakte Cuylits politici aan die niets ondernamen om - aan de hand van de in die jaren verschenen pauselijke encycliek Rerum Novarum - het asociale tij te keren.
Apostel van de krottenwijken
Zeker Charles Woeste, die als parochiaan in Elsene onder de preekstoel zat, ergerde zich aan de radicale sermoenen die Cuylits ten beste gaf. De invloed van Woeste was, zowel ten paleize in Laken als in het aartsbisschoppelijke Mechelen, allesbepalend. Dat mocht ook Cuylits ondervinden, hij werd in 1898 naar boerendorp Strijtem verbannen. Daar startte hij meteen de verfraaiing van de dorpskerk: een nieuwe toren, een dozijn glasramen, een behangcatechismus, een bewegend geraamte. En nog zoveel meer. Zo speelde hij er ook een rol tijdens de choleracrisis die begin 20ste eeuw onze regio teisterde.
In 1907 werd Cuylits vanuit Strijtem voor korte tijd naar Gooik gezonden waarna kardinaal Mercier hem naar Kuregem-Anderlecht verplaatste. Daar, in de groeiende voorstad van Brussel, kwam de sociale Cuylits tot volle ontplooiing. Hij ontdekte er de krottenwijken en lichtte de politici in over de mensonwaardige behuizing van de arbeidersgezinnen. Zijn rapporten bereikten de Wetstraat en werden er druk besproken. Tot in de buitenlandse pers werd verslag gedaan van zijn aanklachten. Daarom ook kreeg hij de bijnaam van ‘apostel van de krottenwijken’.
Blijvende erfenis
Tijdens de Grote Oorlog ontpopte Cuylits zich tot vijand van de bezetter, tot driemaal toe verdween hij achter de tralies. Meteen sprongen parochianen in de bres. Ze verzamelden geld om hem vrij te kopen, anderen schreven brieven naar de pauselijke nuntius. Deze bevinden zich vandaag in het Vaticaans Archief, de auteurs konden ze inkijken. Alle deze hindernissen beletten Cuylits niet om zijn dwarse om zijn dwarse gang te blijven gaan tot zijn overlijden op 3 november 1928. In het laatste van de vier hoofdstukken behandelen de auteurs wat er van Cuylits blijft. Daarin brengen ze ook een selectie van krantenartikels die zowel Strijtem als zijn figuur behandelen. Ook de straten die naar hem en andere leden van de familie Cuylits zijn genoemd, komen aan bod. Net als de sociale bouwprojecten die tot op vandaag in Kuregem onder zijn naam gestalte krijgen.
Voorstelling boek
Het boek Paul Cuylits. Een dwars leven als pastoor en Brusselaar telt 235 blz., is rijkelijk geïllustreerd en kost 25 € . Het kan tot 24 oktober a.s. aan die prijs besteld worden bij Luc van Liedekerke op rek. nr. BE06 0630 0933 0122. (Na die datum € 30)
Bestellen t.n.v.: luc.van.liedekerke@outlook.be
Bij postverzending plus € 4.
Op zondag 24 oktober wordt het boek voorgesteld in de schouwburg van Het Koetshuis te Strijtem (Roosdaal).
Presentator is mevr. Anne Gies, stemcoach bij de VRT. Mevrouw Nathalie Cuylits brengt een groet namens de familie-Cuylits. Emeritus-hoogleraar Frans-Jos Verdoodt houdt de gelegenheidstoespraak.
Optredens van het plaatselijk Sint-Martinuskoor en van zanger Walter Evenepoel zorgen voor de muzikale omlijsting. Nadien wordt het publiek een receptie aangeboden met bieren van brouwerij Sako uit Bogaarden.
