Memorial 70 jaar Halifax op 10 en 11 mei 2014 door Wings Of Memory en de stad GERAARDSBERGEN
In mei 2014 is het 70 jaar geleden dat de bommenwerpers Halifax en Lancaster zijn neergestort op het grondgebied van Geraardsbergen . Op 10 en 11 mei 2014 zullen Wings Of Memory in samenwerking met de stad de bemanningsleden van de Halifax en de Lancaster bommenwerpers herdenken met het organiseren van een groot evenement op de markt van Geraardsbergen . Dit gebeuren start zaterdag 10 mei om 10.00u met een Ceremonie op de stedelijke begraafplaats .We zullen hierbij ere brengen aan alle gesneuvelde vliegeniers die op de begraafplaats liggen . Na de ceremonie gaan alle festiviteiten van start .( zie programma affiche )
Berging van de Halifax Bommenwerper “OW-M FOR MOTHER “- LW682 op 6-7 september 1997
Op 31 augustus 1997 werd de wereld verslagen door het dramatische nieuws dat Royalty prinses Diana was overleden .Ze stierf in een fatale crash en zo werd de 36 jarige prinses in één klap een legende .Op die dag waren alle voorbereidingen klaar om de Halifax bommenwerper van het 426 Sqn te bergen uit een moeras te Schendelbeke bij Geraardsbergen . In deze Halifax bommenwerper zaten acht jonge bemanningsleden waarvan zeven Canadezen en een Brit .Na een raid op leuven werd in de nacht van 12- 13 mei 1944 de bommenwerper neergehaald door een Duitse jager . Samen met de piloot , Wilbur B Bentz (23 jaar oud) bleven de rugkoepelschutter Jack Summerhayes ( 22jaar ) en staartschutter Fred Roach ( 24 jaar ) vermist achter in het moeras .De andere vijf bemanningsleden kregen na een zeer moeizame identificatie een graf op de stedelijke begraafplaats van Geraardsbergen . Dit waren allen jonge twintigers die voor onze generatie hun leven op het spel hebben gezet en dan spijtig genoeg ook sneuvelden .
Beide gebeurtenissen haalden wereldwijd de voorpagina’s .
Stefan Delannoit , die al lang met de gedachte rondliep om die vliegeniers een waardig graf te geven en één van de bezielers was achter dit project kijkt even 15 jaar terug , het weekend van 6 en 7 september 1997 . Hij verteld zijn relaas .
Als kind kreeg ik van ons ma telkens een verbod om zeker niet rond de “vliegerput” in het TJonkelveld te gaan spelen maar je weet hoe dat gaat en het plezantste is altijd te doen wat niet mag. Ik herinner me goed dat daar een chalet stond van een zekere Greispeirt met een vijver waar we kikkerdril gingen vangen , natuurlijk kwam van het één het ander en zochten we de beruchte “ vliegerput “ . De put was al vele jaren een mythe en niemand van ons wist uiteindelijk niet wat er echt was gebeurt , toch moesten we in het bos in en rond het moeras gaan zoeken , naar wat wisten we niet maar alleen de gedachte dat er naar het schijnt nog” piloten “zouden inzitten ( dat zei ons ma altijd) was voldoende We zochten iets wat er misschien niet was , of toch wel ? Veel vertelde mijn ouders er niet over , waarschijnlijk bewust met de reden om daar weg te blijven . Mijn pa was gedeporteerd geweest in 1944 en had dit dus niet mee gemaakt en moeder haar thuis was een winkel van koloniale waren op de Reep ( Nederboelare ) en dus als jong meisje ( 19 jaar oud ) was het werken geblazen dus de oorlog was voorbij voor hen en dat was het . Dit bleef bij mij lang in het geheugen zitten tot op een zekere dag .
Het was zondag , begin april in 1997 ,midden in het bos langs het Tjonkelveld , ronde van Vlaanderen, het was zeer warm die dag . Kijk , ze filmen ons dachten we eerst , maar het was de heli van de ronde.
Samen met een kennis zouden we gaan zoeken naar de bewuste vliegerput . Dankzij Chris Van Onacker , goede vriend ten huize en eigenaar van de grond kregen we toelating om te gaan zoeken en te graven . Chris was mee die dag om ons te tonen waar de put was , als kind en bij droog weer zag hij grote stukken aluminium steken dus was het zoeken al vlug geklaard , we hadden de verdomde put .Na enkele uren en met behulp van een detector hadden we het bewijs , we vonden er kleine fragmenten vliegtuig aluminium maar we stonden met de grote vraag “ hoe gaan we dit hier uithalen “ We wisten amper om welk toestel dit ging , de één vertelde een jager en de ander een bommenwerper , wat we wel wisten was het feit dat dit een gevaarlijk moeras was en stelden ons dan ook de vraag of dit één, technisch mogelijk was en twee financieel haalbaar zou zijn om zo een project waar te maken . Het bleef maar rondslingeren in mijn gedachten. Ik zou de provincie hebben ingeschakeld .
Op een dag kwam ik te weten dat we niet de enige zouden zijn die met onze”vliegerput “bezig was. Enkele luchtvaart –enthousiasten waren al geruime tijd bezig met allerlei opzoekingen van neergestorte vliegtuigen in Belgie waaronder de Halifax . Die mensen hadden alreeds contact met de Canadese overheid , aldus die wisten meer . Eén daarvan , auteur van een boek over luchtvaartarcheologie in onze streek wist me na enkele telefoons te vertellen dat Canada bereid was de bergingskosten te dragen omwille twee belangrijke redenen ; ze hadden de stukken nodig voor een restauratieproject maar de belangrijkste reden was en op aandringen van de familieleden ; de drie vermiste vliegeniers na 50 jaar vermist een waardig graf te geven .Deze laatste telefoon was dan ook het startschot van dit gebeuren . Het was al vrij vlug duidelijk dat de één niet zonder de ander kon , zij hadden de referenties ,kennis en ervaring , Canada de fondsen en ik de toelating van de eigenaars dus kwam dit voor alle partijen positief uit . In de maand mei van 1997 gingen we voor het eerst rond de tafel zitten en er werd een overeenkomst gesloten . De werken zouden starten op zaterdag 6 september 1997 .
De berging van de Halifax “M” for Mother
De berging van 6 – 7 september 1997 werd een groot succes , meer dan 16 ton schroot werd opgegraven waaronder drie motoren tot een diepte van 12 meter . De stoffelijke resten werden terug gevonden en op 10 november 1997 begraven naast hun andere gesneuvelde vrienden vliegeniers . Familieleden uit Canada , veteranen van 426 Sqn , diplomaten van ambassades , Canadese Minister van Veteranenzaken , prominenten van de Stad en enkele Honderden toeschouwers waren aanwezig op de ceremonie op de stedelijke begraafplaats te Geraardsbergen . Enige commotie ontstond toen men hoorde dat de Duitse vliegenier die de Halifax neerhaalde aanwezig was om tevens een laatste groet te brengen , deze was uitgenodigd door een Familielid van de bemanning , tenslotte was hij ook maar een vliegenier die vocht voor zijn land zoals vele andere jonge mensen .De drie vliegeniers Wilbur Bentz , Fred Roach en John Summerhayes waren niet meer als vermist opgegeven maar sindsdien als gesneuveld . De missie was volbracht .Ook dit weekend was een tentoonstelling gestart in garage Delannoit , men kon er vele gevonden artefacten bezichtigen , enkele duizenden toeschouwers van uit het hele land kwamen een bezoek brengen . Een jaar later in 1998 werd een monument opgericht ter nagedachtenis van de gesneuvelde jonge vliegeniers van de Halifax bommenwerper LW 682 , het monument die aan Garage Delannoit te bezichtigen is werd gemaakt van één der opgegraven Bristol Stermotoren . Jaarlijks brengen tientallen mensen van binnen – en buitenland een bezoek aan het fraaie monument .Ondertussen zetten de mensen van onze groep Wings Of Memory zich in om om het organiseren van ceremonies , monumentenzorg , luchtvaartgeschiedenis en opzoekingen rond neergestorte vliegtuigen . Het grotendeels van de leden zijn allen gewezen Baha leden , de groep die ontstaan is na het succes van de Halifax berging .
