Een eeuw geleden schreef Pol de Mont het gedicht Aan mijn Payottenland

Pol de Mont Ingezonden foto

Op zaterdag 1 juni aanstaande zal het 100 jaar geleden zijn dat Pol de Mont zijn iconische gedicht Aan mijn Payottenland publiceerde. De Mont werd op 15 april 1857 te Wambeek (nu deeldorp van Ternat) geboren, aldus Maurits van Liedekerke uit Herne. Zijn geboortehuis, in het centrum, staat er nog steeds en draagt een gedenkbord aan de gevel.

Maurits van Liedekerke, auteur van enkele publicaties over het Pajottenland, herinnert eraan dat de relatie tussen De Mont en zijn geboortestreek aan de basis ligt van het jarige gedicht.

Die relatie spreekt uit meerdere publicaties. In 1886 publiceerde hij de verhalenbundel Op mijn dorpken, in 1893 Wegeltjes waarin hij het Wambeek van zijn jeugdjaren beschrijft. Aan mijn Payottenland verscheen in 1924, gelijktijdig met het strijdvaardige gedicht De Payotten, waarvan een vers de geboortehuisgevel siert. De tekst was ook opgedragen aan streekgenoot Staf de Clercq, toen woonachtig in Kester.

Het gedicht Aan mijn Payottenland is niet zomaar een versje, het telt 25 strofen van telkens 8 regels. Het werd met kennis van zaken verwoord want beschrijft het labeurwerk van de boerenstand en de schoonheid van het landschap tijdens de vier seizoenen.

Ook enkele geliefde plekken komen aan bod: de IJzeren Man, de Ledeberg, de vele (ondertussen verdwenen) windmolens, de boomgaarden… En vanzelfsprekend ook zijn eigen moeder, Jozefina Baudewijns, die De Mont in een metafoor met zijn geboortegrond vergelijkt en liefdevol bezingt.

Wat we vandaag ook uit het gedicht kunnen leren is de omvang die De Mont aan het Pajottenland geeft. Trouw aan de beschrijving ons door ‘ontwerper’ Frans-Jozef De Gronckel, meer dan anderhalve eeuw nagelaten, gaat het om een regio met niet minder dan 47 toenmalige gemeenten.

Een citaat:

Uw groene heuvels en nog groener dalen

Omringen Brussel met smaragden krans.

Van Vlaanderens Dender tot den boord der Zenne

Golft gij en deint in lijnen, hoog en diep.

Wie dit vers vandaag leest, merkt met welke branie de gemeentebesturen van Galmaarden, Gooik en Herne hebben beslist om hun samengevoegde gemeenten naar de hele regio te noemen. Een onfatsoenlijke daad tegenover de 150.000 inwoners die de naam Pajot dragen. Gehoopt mag worden dat het komende gemeentebestuur deze misser nog goedmaakt.

- Wie meer wil weten over leven en werk van Pol de Mont kan terecht bij www.poldemontgenootschap.be