REGIO - Nieuwkomers in de Rand worden onvoldoende omkaderd, nood aan meer maatwerk en samenwerking
Om zicht te krijgen op het profiel van de nieuwe inwoners van vreemde origine liet de provincie Vlaams-Brabant hun behoeften en de aard en gevolgen van deze instroom door PIN vzw onderzoeken in 14 gemeenten uit de Vlaamse Rand. De resultaten zijn gekend. Twee vaststellingen komen duidelijk naar voor. De gemotiveerde nieuwkomers worden onvoldoende omkaderd en er is meer samenwerking nodig tussen de gemeenten en Vlaanderen.
Een groep van 360 nieuwe gezinnen (1.086 inwoners) in 14 gemeenten (Affligem, Asse, Beersel, Dilbeek, Grimbergen, Halle, Liedekerke, Machelen, Roosdaal, Sint-Pieters-Leeuw, Ternat, Vilvoorde, Wemmel en Zaventem) werd uitgebreid bevraagd.
Het onderzoek werd uitgevoerd door opgeleide ervaringsdeskundigen die de uitgebreide interviews in de moedertaal van de inwoner aflegden.
De resultaten zijn opmerkelijk.
Bevolking in Rand verandert snel
De instroom in de Vlaamse Rand wordt gekenmerkt door een superdiversiteit.
- Er worden niet minder dan 46 verschillende thuistalen gesproken bij de bevraagde gezinnen
- De helft verblijft minder dan 5 jaar in ons land
- 77% zijn jonge gezinnen, meestal met kinderen
- De helft verhuist rechtstreeks vanuit Brussel
Nieuwkomers zijn gemotiveerd
De motivatie om Nederlands te volgen is nochtans opvallend groot. De nieuwe inwoners zijn zich zeer sterk bewust van het belang van het Nederlands.
- 66% van de bevraagde inwoners volgt of volgde reeds een cursus Nederlands
- 80% van diegene die nog geen cursus volgde, wil graag starten
- 1/3 van de cursisten haakt af of volgt geen vervolgopleiding door werk of gezin
- Meer dan 60% van de kinderen volgen les in het Nederlandstalig basisonderwijs.
- 97% van de ouders is tevreden over de school, meer dan 80% heeft er een goed en regelmatig contact
- Professionele diensten bereiken de nieuwe inwoners slechts in beperkte mate
Ondersteuning vanuit gemeenten is nodig
De grote groep nieuwe inwoners van vreemde origine is voornamelijk te bereiken via een integrale aanpak over alle beleidsdomeinen heen en zoveel mogelijk opgezet vanuit de lokale leefomgeving.
‘Uit het onderzoek blijkt duidelijk dat bijkomende ondersteuning van de lokale besturen bij de uitvoering van een lokaal integratie- en onthaalbeleid broodnodig is’, zegt Tie Roefs, gedeputeerde voor integratie en inburgering.
‘De uitbouw van extra lessen Nederlands binnen onderwijs en op de werkvloer, de organisatie van aangepaste arbeidsbegeleiding en beroepsopleidingen, het verhogen van de tewerkstellingsgraad, het wegwerken van de wachtlijsten inzake zorg- en welzijnsvoorzieningen, de achterstand in de sociale huisvesting, het tekort aan kinderopvang zijn enkele van de vele uitdagingen waar onze regio voor wordt geplaatst’, zegt Tom Dehaene, gedeputeerde voor het Vlaams karakter.
Vlaamse Rand wil erkenning als centrumstad
De uitdagingen in de Vlaamse Rand zijn gelijklopend met deze van de grootsteden. Een soortgelijk beleid is nodig.
‘Het ontbreken van erkende centrumsteden en de daarbij horende inzet van middelen verzwakt ons als regio in het omgaan met deze uitdagingen’, zegt gedeputeerde Tom Dehaene. ‘Indien men de regio formeel zou erkennen als centrumregio of een gelijkaardig, decretaal verantwoord statuut uit te werken, kunnen heel wat nieuwe inwoners sterker betrokken worden bij het lokale samenleven’.
Versterken van lokaal integratiebeleid
‘We vragen aan het nieuw opgerichte Agentschap Inburgering en Integratie om de lokaal geleverde inspanningen inzake integratiebeleid blijvend te ondersteunen en deze ondersteuning nog te intensifiëren waar nodig’, aldus gedeputeerde Tie Roefs. ‘In nauwe samenwerking met de lokale besturen kan een veel actievere toeleiding van alle ‘rechthebbende’ nieuwe inwoners in de Vlaamse Rand worden gerealiseerd. Dit kan leiden tot een vernieuwd en efficiënter aanbod inzake Inburgering vanuit het nieuwe Agentschap I&I, uitgewerkt op maat van de lokale realiteit’.
De uitbouw van een meer gedifferentieerd en meer geografisch gespreid aanbod is noodzakelijk. Weekend- en avondcursussen voor de werkende nieuwkomers en een verhoogd aanbod naar anderstalige ouders van kinderen in het basisscholen, georganiseerd binnen deze scholen zelf zijn daarbij de grootste noden. Een verhoogd bereik van rechthebbenden via het Inburgeringsaanbod zou de financiële drempels sterk kunnen verlagen.
Oproep aan Vlaamse regering
De provincie Vlaams-Brabant en de lokale besturen doen deze oproep niet vrijblijvend. Via een engagementsverklaring tussen de provincie, de lokale besturen uit de regio en de Vlaamse Overheid willen ze aangeven welke taken ze bereid zijn zelf op te nemen inzake de begeleiding van dit samenlevingsproces.
‘We nodigen de Vlaamse Regering in zijn geheel en de Ministers van Inburgering en Integratie en Vlaamse Randbeleid in het bijzonder uit tot een zelfde engagement als antwoord op hun vragen. We hopen op een snelle reactie vanuit de nieuwe Vlaamse regering’, besluiten gedeputeerden Tom Dehaene en Tie Roefs.
